Το διαδίκτυο καλύπτει ένα σημαντικό ποσοστό στην ζωή των νέων στην σύγχρονη εποχή. Εκτός από τις αναμφισβήτητα ευεργετικές δυνατότητες που παρέχει το ίντερνετ στους νέους της εποχής, έχουν παρουσιαστεί και ορισμένες παθογένειες, όπως η εξάρτηση. Αυτές οι παθογένειες είναι προϊόν της αλληλεπίδρασης παραγόντων όπως η ψυχοκοινωνική σύνθεση του νέου. Μια έρευνα ανάμεσα σε επτά χώρες της Ευρώπης έδειξε ότι η Ελλάδα είναι από τις πρώτες (ποσοστιαία) χώρες στην οποία οι νέοι, ηλικίας 15 ετών, χρησιμοποιούν δυσλειτουργικά το διαδίκτυο. Ταυτόχρονα, έχει δημιουργηθεί το πρόγραμμα «Αριάδνη», το οποίο παρουσιάστηκε σήμερα σε σχετική συνέντευξη Τύπου και στοχεύει στην εκπαίδευση κατάλληλου προσωπικού για την υποστήριξη σε νέους ή σε γονείς.
Η έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάστηκαν από την λέκτορα Εφηβικής Ιατρικής, Άρτεμη Τσιτσίκα, διεξήχθη στην Ελλάδα, στην Γερμανία, στην Ισπανία, στην Πολωνία, στην Ισλανδία, στην Ολλανδία και στην Ρουμανία, με συντονίστρια χώρα την Ελλάδα, στο πλαίσιο του προγράμματος Safer Internet (ασφαλέστερο Ίντερνετ).
Ως δείγμα της έρευνας χρησιμοποιήθηκαν έφηβοι ηλικίας 15 και 16 ετών, που απάντησαν σε ερωτηματολόγια, ενώ κάποιοι έδωσαν και προσωπικές συνεντεύξεις. Η έρευνα προσπάθησε να παρατηρήσει μια «συμπεριφορά εξάρτησης από το διαδίκτυο». Σύμφωνα με την κα. Τσιτσίκα, «ο όρος εθισμός θα είναι αυθαίρετος καθώς δεν έχει καταλήξει η επιστημονική κοινότητα για το αν πρόκειται για φαινόμενο εξάρτησης ή όχι».
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας το ίντερνετ μπορεί να λύνει τα χέρια των νέων, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις εμφανίζονται δείγματα ενδυνάμωσης. Αυτό μπορεί να κρύβει κάποιο κενό στην προσωπικότητα του νέου και να προσπαθεί αυτός να το καλύψει μέσα από το διαδίκτυο.
Στην Ελλάδα οι νέοι δήλωσαν ότι άρχισαν να χρησιμοποιούν το ίντερνετ στην ηλικία των 11, ενώ στην Ισλανδία στην ηλικία των 7. Αυτό, βέβαια, μπορεί να έχει και μια ερμηνεία στην χρονική έλευση στην χώρα του «γρήγορου ίντερνετ».
«Η δυσλειτουργία του ίντερνετ, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της λειτουργικότητας του νέου. Στην ηλικία της εφηβίας έχουμε ακόμη την ευκαιρία να επηρεάσουμε της συνθήκες για την βελτίωση της ποιότητας ζωής στην ενήλικη περίοδο», σχολιάζει η Άρτεμις Τσιτσίκα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, το 13,9% του δείγματος παρουσιάζει δυσλειτουργική διαδικτυακή χρήση. Στην Ελλάδα, το 1,4% είναι εξαρτημένο από το διαδίκτυο, ενώ ένα 11% κάνει οριακή χρήση, δηλαδή μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα εξάρτησης.
Στην Ελλάδα ένα μικρό ποσοστό μόνο των νέων χρηστών μιλά διαδικτυακά με αγνώστους σε σχέση με άλλες χώρες. Αλλά το 45% αυτών θα βρεθεί σε κάποια στιγμή με έναν άγνωστο. Την ίδια στιγμή το 57% των αγοριών θα βρεθεί σε ιστοσελίδα πορνογραφικού περιεχομένου. Από τους νέους που αντιμετώπισε κίνδυνο στο διαδίκτυο το μεγαλύτερο ποσοστό θεωρεί ότι δεν το έβλαψε. Σε αυτό έχει να κάνει με την ποιότητα της οικογενειακής κατάστασης. Στην Ελλάδα κινδύνους αντιμετωπίζουν ελάχιστοι νέοι, γεγονός που ερμηνεύεται από τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της ελληνικής οικογένειας.
«Μοντέλο των Τεσσάρων»
Συμπερασματικά η έρευνα κατέληξε στην διαμόρφωση των προφίλ των νεαρών χρηστών του διαδικτύου. Ονόμασε αυτή την «χαρτογράφηση προσωπικοτήτων» «Μοντέλο των Τεσσάρων». Ο πρώτος είναι ο παγιδευμένος. Ο δεύτερος αυτός που μοιάζει με ζογκλέρ. Ο τρίτος αυτός που ολοκληρώνει ένα πλήρη κύκλο. Ο τέταρτος αυτός που βαριέται τα πάντα.
Ο παγιδευμένος έχει δίψα για ζωή αλλά οι κοινωνικές του ικανότητες δεν είναι ανεπτυγμένες. Συνήθως είναι θύμα τραμπουκισμού. Έτσι προτιμά να «κλειστεί» στο διαδίκτυο.
Ο ζογκλέρ έχει πολλές ικανότητες και δίψα για ζωή. Είναι δραστήριος στην «offline» ζωή του. Οι διαδικτυακές δραστηριότητες του έχουν σχέση με την κανονική του ζωή. Αυτός ο νέος είναι πολύ λειτουργικός.
Εκείνος που ολοκληρώνει πλήρη κύκλο, έχει φτάσει σε σημεία εξάρτησης. Τα έχει αναγνωρίσει ο ίδιος και με κάποιο ερέθισμα (π.χ. έρωτας) θα αυτοδιορθωθεί.
Τέλος αυτός που βαριέται τα πάντα δεν έχει καθόλου κοινωνική ζωή. Στην περίπτωσή του χρειάζεται παρέμβαση ή της οικογένειας ή ειδικών.
«Αριάδνη»
Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας θα οργανωθεί και το πρόγραμμα «Αριάδνη», το οποίο υποστηρίζεται από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στο πλαίσιο του προγράμματος γίνεται ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης 55 ωρών με στόχο να υπάρξει κατάρτιση για την καλύτερη εξυπηρέτηση του ενδιαφερόμενου κοινού. Ήδη έχουν υπάρξει 2.117 αιτήσεις, οι μισές εκ των οποίων έχουν γίνει δεκτές.
Το πρόγραμμα θα χρησιμοποιήσει και ηλεκτρονική πλατφόρμα e-learning (διαδικτυακή εκπαίδευση) και ένα φόρουμ για διαρκή ενημέρωση, επικοινωνία και διασύνδεση για όλους.
Επίσης, τις επόμενες ημέρες θα αρχίσει να προβάλλεται τηλεοπτικό σποτ για την καμπάνια «Ασφαλέστερο Ίντερνετ» στο οποίο πρωταγωνιστεί ο Σπύρος Παπαδόπουλος. Το βασικό μήνυμα του διαφημιστικού είναι «προσέχω πως συμμετέχω».
Πηγη
Η έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάστηκαν από την λέκτορα Εφηβικής Ιατρικής, Άρτεμη Τσιτσίκα, διεξήχθη στην Ελλάδα, στην Γερμανία, στην Ισπανία, στην Πολωνία, στην Ισλανδία, στην Ολλανδία και στην Ρουμανία, με συντονίστρια χώρα την Ελλάδα, στο πλαίσιο του προγράμματος Safer Internet (ασφαλέστερο Ίντερνετ).
Ως δείγμα της έρευνας χρησιμοποιήθηκαν έφηβοι ηλικίας 15 και 16 ετών, που απάντησαν σε ερωτηματολόγια, ενώ κάποιοι έδωσαν και προσωπικές συνεντεύξεις. Η έρευνα προσπάθησε να παρατηρήσει μια «συμπεριφορά εξάρτησης από το διαδίκτυο». Σύμφωνα με την κα. Τσιτσίκα, «ο όρος εθισμός θα είναι αυθαίρετος καθώς δεν έχει καταλήξει η επιστημονική κοινότητα για το αν πρόκειται για φαινόμενο εξάρτησης ή όχι».
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας το ίντερνετ μπορεί να λύνει τα χέρια των νέων, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις εμφανίζονται δείγματα ενδυνάμωσης. Αυτό μπορεί να κρύβει κάποιο κενό στην προσωπικότητα του νέου και να προσπαθεί αυτός να το καλύψει μέσα από το διαδίκτυο.
Στην Ελλάδα οι νέοι δήλωσαν ότι άρχισαν να χρησιμοποιούν το ίντερνετ στην ηλικία των 11, ενώ στην Ισλανδία στην ηλικία των 7. Αυτό, βέβαια, μπορεί να έχει και μια ερμηνεία στην χρονική έλευση στην χώρα του «γρήγορου ίντερνετ».
«Η δυσλειτουργία του ίντερνετ, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της λειτουργικότητας του νέου. Στην ηλικία της εφηβίας έχουμε ακόμη την ευκαιρία να επηρεάσουμε της συνθήκες για την βελτίωση της ποιότητας ζωής στην ενήλικη περίοδο», σχολιάζει η Άρτεμις Τσιτσίκα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, το 13,9% του δείγματος παρουσιάζει δυσλειτουργική διαδικτυακή χρήση. Στην Ελλάδα, το 1,4% είναι εξαρτημένο από το διαδίκτυο, ενώ ένα 11% κάνει οριακή χρήση, δηλαδή μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα εξάρτησης.
Στην Ελλάδα ένα μικρό ποσοστό μόνο των νέων χρηστών μιλά διαδικτυακά με αγνώστους σε σχέση με άλλες χώρες. Αλλά το 45% αυτών θα βρεθεί σε κάποια στιγμή με έναν άγνωστο. Την ίδια στιγμή το 57% των αγοριών θα βρεθεί σε ιστοσελίδα πορνογραφικού περιεχομένου. Από τους νέους που αντιμετώπισε κίνδυνο στο διαδίκτυο το μεγαλύτερο ποσοστό θεωρεί ότι δεν το έβλαψε. Σε αυτό έχει να κάνει με την ποιότητα της οικογενειακής κατάστασης. Στην Ελλάδα κινδύνους αντιμετωπίζουν ελάχιστοι νέοι, γεγονός που ερμηνεύεται από τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της ελληνικής οικογένειας.
«Μοντέλο των Τεσσάρων»
Συμπερασματικά η έρευνα κατέληξε στην διαμόρφωση των προφίλ των νεαρών χρηστών του διαδικτύου. Ονόμασε αυτή την «χαρτογράφηση προσωπικοτήτων» «Μοντέλο των Τεσσάρων». Ο πρώτος είναι ο παγιδευμένος. Ο δεύτερος αυτός που μοιάζει με ζογκλέρ. Ο τρίτος αυτός που ολοκληρώνει ένα πλήρη κύκλο. Ο τέταρτος αυτός που βαριέται τα πάντα.
Ο παγιδευμένος έχει δίψα για ζωή αλλά οι κοινωνικές του ικανότητες δεν είναι ανεπτυγμένες. Συνήθως είναι θύμα τραμπουκισμού. Έτσι προτιμά να «κλειστεί» στο διαδίκτυο.
Ο ζογκλέρ έχει πολλές ικανότητες και δίψα για ζωή. Είναι δραστήριος στην «offline» ζωή του. Οι διαδικτυακές δραστηριότητες του έχουν σχέση με την κανονική του ζωή. Αυτός ο νέος είναι πολύ λειτουργικός.
Εκείνος που ολοκληρώνει πλήρη κύκλο, έχει φτάσει σε σημεία εξάρτησης. Τα έχει αναγνωρίσει ο ίδιος και με κάποιο ερέθισμα (π.χ. έρωτας) θα αυτοδιορθωθεί.
Τέλος αυτός που βαριέται τα πάντα δεν έχει καθόλου κοινωνική ζωή. Στην περίπτωσή του χρειάζεται παρέμβαση ή της οικογένειας ή ειδικών.
«Αριάδνη»
Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας θα οργανωθεί και το πρόγραμμα «Αριάδνη», το οποίο υποστηρίζεται από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στο πλαίσιο του προγράμματος γίνεται ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης 55 ωρών με στόχο να υπάρξει κατάρτιση για την καλύτερη εξυπηρέτηση του ενδιαφερόμενου κοινού. Ήδη έχουν υπάρξει 2.117 αιτήσεις, οι μισές εκ των οποίων έχουν γίνει δεκτές.
Το πρόγραμμα θα χρησιμοποιήσει και ηλεκτρονική πλατφόρμα e-learning (διαδικτυακή εκπαίδευση) και ένα φόρουμ για διαρκή ενημέρωση, επικοινωνία και διασύνδεση για όλους.
Επίσης, τις επόμενες ημέρες θα αρχίσει να προβάλλεται τηλεοπτικό σποτ για την καμπάνια «Ασφαλέστερο Ίντερνετ» στο οποίο πρωταγωνιστεί ο Σπύρος Παπαδόπουλος. Το βασικό μήνυμα του διαφημιστικού είναι «προσέχω πως συμμετέχω».
Πηγη
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου