Γιατί λάμπουν οι πυγολαμπίδες;

Οι πυγολαμπίδες είναι σκαθάρια της οικογένειας Lampyridae. Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν πάνω από 2.000 είδη πυγολαμπίδων, τα περισσότερα στην τροπική ζώνη. Ονομάζονται έτσι επειδή το πίσω μέρος του σώματός τους εκπέμπει ένα πρασινοκίτρινο ή χρυσοκίτρινο φως, κατά κανόνα όταν «φλερτάρουν» προκειμένου να ζευγαρώσουν. Το κάθε είδος έχει το δικό του, ξεχωριστό τρόπο να εκπέμπει φως: είτε σύντομες, κοφτές αναλαμπές είτε φως μεγαλύτερης διάρκειας.
Το ζευγάρωμα σε ορισμένα είδη πυγολαμπίδων είναι ένας «φωτεινός διάλογος» – το αρσενικό που ακτινοβολεί πλησιάζει το θηλυκό, το οποίο ανταποκρίνεται επίσης εκπέμποντας φως. Οι βιολόγοι πιστεύουν ότι τα θηλυκά αξιολογούν τα αρσενικά με βάση το φως τους, για παράδειγμα τη συχνότητα της αναλαμπής, την ένταση του φωτός, αλλά και το «σχέδιο πτήσης» τους όταν λάμπουν. Σε άλλα είδη, εκπέμπει μόνο το ένα φύλο, από ένα σταθερό σημείο, για να προσελκύσει το αντίθετο φύλο. Παράδειγμα η πυγολαμπίδα Pteroptyx της νοτιοανατολικής Ασίας, που δίνει μια εντυπωσιακή παράσταση. Χιλιάδες αρσενικά συγκεντρώνονται τη νύχτα σε δέντρο και «αναβοσβήνουν» σχεδόν ταυτόχρονα προς τα θηλυκά. Η αιτία αυτής της συμπεριφοράς μάς είναι άγνωστη· εικάζεται ότι το κάνουν για να ενισχύσουν από κοινού τα σήματά τους προς τα θηλυκά.
Η ακτινοβολία των πυγολαμπίδων είναι μια μορφή βιοφωταύγειας. Πρόκειται για την ικανότητα που έχουν ορισμένοι οργανισμοί να παράγουν φως χάρη σε συγκεκριμένες βιοχημικές αντιδράσεις. Αυτές οι αντιδράσεις ποικίλλουν από οργανισμό σε οργανισμό, αλλά, σε γενικές γραμμές, αυτό που συμβαίνει είναι ότι μια ουσία που ονομάζεται λουσιφερίνη οξειδώνεται σε οξυλουσιφερίνη, καθώς αντιδρά με οξυγόνο, και εκπέμπει φωτόνια. Η αντίδραση καταλύεται από το ένζυμο λουσιφεράση. Οι βιοχημικές αντιδράσεις λαμβάνουν χώρα σε εξειδικευμένα κύτταρα, τα φωτοκύτταρα, που βρίσκονται στο πίσω μέρος του σώματος των πυγολαμπίδων.

Πηγή 

Posted in: Γιατί;, Περιβάλλον