Παρασκευή 30 Απριλίου 2010

Λύθηκε το μυστήριο του μηχανισμού των Αντικυθήρων;

Ένας ελληνικός μπρούτζινος μηχανισμός, κατασκευασμένος περί το 80 π.Χ. ίσως αποδειχτεί ο αρχαιότερος υπολογιστής του κόσμου, φαίνεται να συμπεραίνει μια βρετανο-ελληνική έρευνα. Ο «Μηχανισμός των Αντικυθήρων», αποτελούμενος από περισσότερες των 30 μπρούτζινες πλάκες και γρανάζια, ανακτήθηκε από σφουγγαράδες στο ναυάγιο ενός φορτωτικού πλοίου έξω από το Ελληνικό νησί Αντικύθηρα το 1900 και φυλάσσεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Ελλάδας.
Το αρχαιολογικό εύρημα αποτελείται από 3 βασικά τμήματα και μικρότερα θραύσματα. Η ακριβής χρήση του ήταν άγνωστη, αν και σύμφωνα με μία παλιότερη θεωρία ο μηχανισμός χρησιμοποιούνταν για να υπολογισθούν οι κινήσεις των πλανητών, που ήταν γνωστοί στους αρχαίους Έλληνες: η Σελήνη, ο Ερμής, η Αφροδίτη, ο Άρης, ο Δίας και ο Κρόνος. Οι ερευνητές από τα πανεπιστήμια του Cardiff, της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου πιστεύουν σήμερα ότι είναι κοντά στην επίλυση του μυστηρίου, με τη χρήση υπερσύγχρονης τεχνολογίας ακτινών-Χ, η οποία αποκάλυψε κάποιες προηγούμενα κρυμμένες Ελληνικές επιγραφές, οι οποίες πιθανότατα επιβεβαιώνουν την υπόθεση του πλανητικού υπολογιστή.


Η απεικόνιση έγινε από την ομάδα «X-Tek Group», χρησιμοποιώντας ένα μοναδικό μηχάνημα με το περιγραφικό όνομα «400kV microfocus Computed Tomography System». Ο συντονιστής της βρετανικής ομάδας Mike Edmunds του πανεπιστημίου του Cardiff λέει με ενθουσιασμό: «Τα αξιοσημείωτα αποτελέσματα που πήραμε από τη χρήση του τομογράφου της ομάδας X-Tek μας επιτρέπουν να κάνουμε μια ακριβή έρευνα για το μηχανισμό. Δε νομίζω ότι θα μπορούσαν ποτέ να υπήρχαν καλύτερες συνθήκες!»
Η ακριβής φύση των επιγραφών δεν έχει ανακοινωθεί, και μολονότι ο ερευνητής Ξενοφώντας Μούσσας του πανεπιστημίου της Αθήνας ανακοινώνει ότι «το κείμενο που πρόσφατα ανακαλύφθηκε φαίνεται να επικυρώνει την υπόθεση ότι ο μηχανισμός είχε χρησιμοποιηθεί για να ανιχνεύει τις πορείες των πλανητικών σωμάτων», ο Edmunds συστήνει να περιμένουμε. Αναγνωρίζοντας μεν ότι ανακαλύφθηκε μια λέξη, η οποία ίσως επιβεβαιώνει τη χρήση του μηχανισμού, προσθέτει ότι απομένει πολύ εργασία για να υπάρξει ένα συμπέρασμα. Είπε στην εφημερίδα El Reg: «Είναι ακόμη στον αέρα και υπάρχει πολύ εργασία που πρέπει να γίνει».
Αν ο μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι πράγματι αυτό που πιστεύουν οι ερευνητές ότι είναι, τότε ίσως υπάρξουν υποθέσεις ότι αυτός είναι βασισμένος στην ηλιοκεντρική θέαση για το ηλιακό σύστημα, μια θέση αρκετά ασυνήθιστη, δεδομένου του γεγονότος ότι κατά την αρχαία εποχή οι περισσότεροι Έλληνες δέχονταν τη θέση του Αριστοτέλη, ότι το σύμπαν περιστρέφεται γύρω από τη Γη. Σύμφωνα με τον Michael Wright, τον συντηρητή μηχανολογικών ευρημάτων στο Science Museum στο Λονδίνο, ο οποίος το 2002 υποστήριξε τη θεωρία του πλανητικού υπολογιστή για το μηχανισμό των Αντικυθήρων, ο μηχανισμός ίσως να είχε κατασκευαστεί σε μια ακαδημία «που ιδρύθηκε από τον στωικό φιλόσοφο Ποσειδώνιο στο Ελληνικό νησί της Ρόδου». Ο μαθητής του Ποσειδώνιου, Κικέρωνας, αργότερα περιέγραψε ένα μηχανισμό που είχε «ομοιότητες» με το μηχανισμό των Αντικυθήρων.
Αν και οι ερευνητές φαίνεται να είναι κοντά στην ανακάλυψη της χρήσης του μηχανισμού, ένα ανεπίλυτο ερώτημα παραμένει, όπως εξηγεί ο Edmunds: «Το πραγματικό ερώτημα είναι, για πιο σκοπό είχε κατασκευαστεί ο μηχανισμός; Ήταν για να υπολογίζει ημερολόγια; Ήταν απλά ένα εργαλείο εκμάθησης; Το κείμενο που ανακαλύφθηκε ίσως βοηθήσει να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα». «Μέρος του κειμένου στο μηχανισμό, που ξεπερνά τους χίλιους χαρακτήρες, έχει ήδη αποκρυπτογραφηθεί. Έχουμε ανακτήσει ήδη το 95% του κειμένου», λέει ο φυσικός Γιάννης Μπιτσάκης, μέλος της ομάδας έρευνας. Σύμφωνα με τον Γιάννη Μπιτσάκη, η πρόκληση είναι να «τοποθετηθεί ο μηχανισμός στο επιστημονικό πλαίσιο, μια που ουσιαστικά έρχεται από το πουθενά... και πετιέται στα μούτρα της ισχύουσας θεωρίας, η οποία υποστηρίζει ότι οι Αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν γνώση εφαρμοσμένης τεχνολογίας». Ο Edmunds συμφώνησε λέγοντας: «Πιστεύω ότι είναι μια μεγάλη δοκιμασία για την κουλτούρα των Ελλήνων και για το πόσο ήταν αυτοί προηγμένοι, πριν από την εισβολή των Ρωμαίων».
Οι ερευνητές ψάχνουν για τα υπόλοιπα ερείπια του ρωμαϊκού πλοίου, στο οποίο βρέθηκε ο μηχανισμός, που πιστεύεται ότι βυθίστηκε γύρω στο 80 π.Χ., για να εντοπίσουν το γενικότερο πλαίσιο αναφοράς του μηχανισμού και την καταγωγή του. «Όπως η Αλεξάνδρεια, έτσι και η Ρόδος ήταν ένα μεγάλο κέντρο αστρονομίας εκείνη της εποχή», λέει ο Μούσσας. «Το πλοίο όπου ανακαλύφθηκε ο μηχανισμός ίσως ήταν μέλος ενός συρμού πλοίων που ταξίδευαν στη Ρώμη, φέρνοντας θησαυρούς, που πήραν από το νησί με σκοπό να αποδώσουν το θρίαμβο στον Ιούλιο Καίσαρα».
Τα νέα ευρήματα θα συζητηθούν σε ένα παγκόσμιο συνέδριο (www.antikythera-mechanism.gr ) που πρόκειται να πραγματοποιηθεί στην Αθήνα τον ερχόμενο Νοέμβριο

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου