Στις ημέρες που οδήγησαν στην 9η Οκτωβρίου, όποτε και ανακοινώθηκε το βραβείο Νόμπελ στη Φυσική, υπήρχε διάχυτη υποψία ότι το βραβείο θα κερδιζόταν αυτή τη χρονιά για το σωματίδιο του Higgs. Κάτι, που τελικά δε συνέβη.
Αυτό το καλοκαίρι, οι σωματιδιακοί φυσικοί στον μεγαλύτερο ατομικό επιταχυντή του κόσμου, στον Large Hadron Collider (LHC), ανακοίνωσαν ότι τελικά βρήκαν αυτό που μοιάζει να είναι το μποζόνιο του Higgs, καθώς ήδη είχαν αποβεί άκαρπες δεκαετίες ολόκληρες από έρευνες. Πρόσφατα, ξεκίνησαν να διαδίδονται φήμες ότι το βραβείο Νόμπελ του 2012 θα το κέρδιζε είτε η ομάδα που ήταν υπεύθυνη για την ανακάλυψη, είτε οι επιστήμονες που είχαν προβλέψει την ύπαρξή του πριν από σχεδόν 50 χρόνια.
Ωστόσο, στις 9 Οκτωβρίου, η Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών ανακοίνωσε ότι το φετινό βραβείο Νόμπελ στη φυσική δόθηκε στον Γάλλο φυσικό Serge Haroche και στον Αμερικανό φυσικό David Wineland για την πρωτοποριακή τους δουλειά στην κβαντική οπτική, στη μελέτη της θεμελιώδους αλληλεπίδρασης μεταξύ φωτός και ύλης.
Γιατί λοιπόν δεν δοξάστηκε το Higgs;
«Ήταν πολύ νωρίς», δήλωσε ο νομπελίστας George Smoot του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Μπέρκλεϋ, ο οποίος είχε κερδίσει το 2006 το Νόμπελ μαζί με τον John Mather για την έρευνά τους σχετικά με την κοσμική μικροκυματική ακτινοβολία που παρέμεινε στο διάστημα μετά από τη Μεγάλη Έκρηξη. Τα ευρήματά τους προήλθαν από μετρήσεις που πάρθηκαν από τον δορυφόρο COBE της NASA αφότου είχε εκτοξευθεί το 1989.
Η επιτροπή των Νόμπελ έχει μια ιστορία στην αργοπορία με την οποία ανταμείβει επιστημονικές ανακαλύψεις. Οι νικητές της τελευταίας χρονιάς, οι Saul Perlmutter, Brian Schmidt και Adam Riess, κέρδισαν το βραβείο για την έρευνά τους στη δεκαετία του 1990 όπου αποκάλυψαν ότι η διαστολή του σύμπαντος είναι επιταχυνόμενη. Και μια τέτοια καθυστέρηση είναι συνηθισμένη για τα Νόμπελ, που σκοπεύουν να βραβεύσουν επαναστατικές επιστημονικές ανακαλύψεις και επιστήμονες που η επιρροή τους έχει κρατήσει στο χρόνο.
Οι επιστήμονες προέβλεψαν την ύπαρξη του μποζονίου Higgs στη δεκαετία του 1960 ώστε να εξηγήσουν γιατί άλλα σωματίδια έχουν μάζα. Το σωματίδιο θεωρήθηκε ότι σχετίζεται με ένα πεδίο Higgs που διαχέεται στο διάστημα και εφαρμόζει τη μάζα στα σωματίδια με τον τρόπο που κολλάει η υγρασία στα παιδιά καθώς κολυμπούν μέσα σε μια πισίνα.
Αυτή τη χρονιά, δύο πειράματα στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων, συσσώρευσαν αρκετά δεδομένα για να αποδειχθεί η δημιουργία ενός νέου σωματιδίου με ιδιότητες αυτές που είχαν προβλεφθεί για το Higgs. Ωστόσο, οι επιστήμονες δε μπορούν ακόμα να πουν με σιγουριά ότι το σωματίδιο είναι οριστικά το μποζόνιο του Higgs.
Παρολαυτά, κάποιοι σκέφτηκαν ότι η ανακάλυψη ίσως να είναι επαρκής για να βραβευτούν τελικά αυτοί που προέβλεψαν το Higgs, συμπεριλαμβανομένου του Peter Higgs, του 83χρονου θεωρητικού από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου που προέβλεψε την ύπαρξη του μποζονίου το 1964. Κάποιοι άλλοι πρότειναν ότι θα έπρεπε να τιμηθεί η επιστημονική ομάδα που βρίσκεται πίσω από την πρόσφατη ανακάλυψη στον Επιταχυντή.
Ο φυσικός του Πανεπιστημίου της Κολούμπια Peter Woit πρότεινε, η επιτροπή των Νόμπελ να σπάσει την καθιερωμένη παράδοση και να βραβεύσει οργανισμούς αντί για άτομα, ώστε να αναγνωρίσει τις ομάδες πίσω από τον επιταχυντή των σωματιδίων (που υπάγεται στο εργαστήριο φυσικής του CERN στην Ελβετία) και τα δύο βασικά πειράματα που διεξάγονται, τα επονομαζόμενα ATLAS και CMS, τα οποία βρήκαν το σωματίδιο.
«Εάν πραγματικά δεν υπάρχει τίποτε άλλο παρά η συνήθεια που τους εμποδίζει να βραβεύσουν με το Νόμπελ φέτος το ATLAS, το CMS και το CERN για το Higgs, δε μπορώ να δω καλύτερη περίσταση για να σπάσει η συνήθεια αυτή και είχαν αρκετό καιρό για να αποφασίσουν εάν θα έπρεπε ή όχι να κάνουν κάτι τέτοιο» έγραψε ο Woit μόλις μια μέρα πριν από τη βράβευση. «Έτσι, μια πιθανή πρόβλεψη για αύριο είναι: ATLAS, CMS και CERN ως Νομπελίστες». Κάποια πανεπιστήμια προέβηκαν ακόμα και σε δελτία τύπου στα οποία πρόσφεραν σε δημοσιογράφους πρόσβαση στους ειδικούς για το Higgs, στην περίπτωση που φέτος θα κέρδιζε το Νόμπελ.
Ίσως να απαιτείται ακόμα ένας χρόνος ώστε να φανεί σίγουρα ότι το σωματίδιο του LHC είναι όντως το Higgs. Άλλωστε, η ανακάλυψη ανακοινώθηκε για ένα σωματίδιο που μοιάζει με το Higgs και ίσως θα πρέπει να περάσει καιρός για να μελετηθεί καλύτερα και να αποφασιστεί οριστικά εάν όντως είναι. Μπορεί τέλος, να υπήρξε απλά στενότητα χρόνου για την υποβολή της υποψηφιότητας για το Νόμπελ. Η ανακοίνωση της ανακάλυψης έγινε αρκετά αργοπορημένα και πιθανόν να μη χρειαζόταν να υπάρχει βιασύνη, ώστε να υποβληθεί η υποψηφιότητα για το 2012.
Οι παραπάνω υποψίες ισχύουν, δεδομένου ότι δεν υπάρχει ακόμα πληροφόρηση για τη διαδικασία κρίσης για τα βραβεία και όπως υποστηρίζει ο φυσικός Frank Wilczek, που έχει κερδίσει επίσης το βραβείο Νόμπελ το 2004 για τις έρευνές του στην ισχυρή πυρηνική δύναμη, είναι ιδιαίτερα αυξημένες οι πιθανότητες να κερδηθεί το βραβείο από το σωματίδιο Higgs τον επόμενο χρόνο. Λίγο περισσότερη υπομονή χρειάζεται βέβαια, μέχρι να ανοιχτούν και να αποκαλυφθούν τα αρχεία της επιτροπής των Νόμπελ και να βρεθεί η απάντηση.
Μετάφραση - Απόδοση: Αμαλία Τσακίρη, για το ESOTERICA.gr
Αυτό το καλοκαίρι, οι σωματιδιακοί φυσικοί στον μεγαλύτερο ατομικό επιταχυντή του κόσμου, στον Large Hadron Collider (LHC), ανακοίνωσαν ότι τελικά βρήκαν αυτό που μοιάζει να είναι το μποζόνιο του Higgs, καθώς ήδη είχαν αποβεί άκαρπες δεκαετίες ολόκληρες από έρευνες. Πρόσφατα, ξεκίνησαν να διαδίδονται φήμες ότι το βραβείο Νόμπελ του 2012 θα το κέρδιζε είτε η ομάδα που ήταν υπεύθυνη για την ανακάλυψη, είτε οι επιστήμονες που είχαν προβλέψει την ύπαρξή του πριν από σχεδόν 50 χρόνια.
Ωστόσο, στις 9 Οκτωβρίου, η Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών ανακοίνωσε ότι το φετινό βραβείο Νόμπελ στη φυσική δόθηκε στον Γάλλο φυσικό Serge Haroche και στον Αμερικανό φυσικό David Wineland για την πρωτοποριακή τους δουλειά στην κβαντική οπτική, στη μελέτη της θεμελιώδους αλληλεπίδρασης μεταξύ φωτός και ύλης.
Γιατί λοιπόν δεν δοξάστηκε το Higgs;
«Ήταν πολύ νωρίς», δήλωσε ο νομπελίστας George Smoot του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Μπέρκλεϋ, ο οποίος είχε κερδίσει το 2006 το Νόμπελ μαζί με τον John Mather για την έρευνά τους σχετικά με την κοσμική μικροκυματική ακτινοβολία που παρέμεινε στο διάστημα μετά από τη Μεγάλη Έκρηξη. Τα ευρήματά τους προήλθαν από μετρήσεις που πάρθηκαν από τον δορυφόρο COBE της NASA αφότου είχε εκτοξευθεί το 1989.
Η επιτροπή των Νόμπελ έχει μια ιστορία στην αργοπορία με την οποία ανταμείβει επιστημονικές ανακαλύψεις. Οι νικητές της τελευταίας χρονιάς, οι Saul Perlmutter, Brian Schmidt και Adam Riess, κέρδισαν το βραβείο για την έρευνά τους στη δεκαετία του 1990 όπου αποκάλυψαν ότι η διαστολή του σύμπαντος είναι επιταχυνόμενη. Και μια τέτοια καθυστέρηση είναι συνηθισμένη για τα Νόμπελ, που σκοπεύουν να βραβεύσουν επαναστατικές επιστημονικές ανακαλύψεις και επιστήμονες που η επιρροή τους έχει κρατήσει στο χρόνο.
Οι επιστήμονες προέβλεψαν την ύπαρξη του μποζονίου Higgs στη δεκαετία του 1960 ώστε να εξηγήσουν γιατί άλλα σωματίδια έχουν μάζα. Το σωματίδιο θεωρήθηκε ότι σχετίζεται με ένα πεδίο Higgs που διαχέεται στο διάστημα και εφαρμόζει τη μάζα στα σωματίδια με τον τρόπο που κολλάει η υγρασία στα παιδιά καθώς κολυμπούν μέσα σε μια πισίνα.
Αυτή τη χρονιά, δύο πειράματα στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων, συσσώρευσαν αρκετά δεδομένα για να αποδειχθεί η δημιουργία ενός νέου σωματιδίου με ιδιότητες αυτές που είχαν προβλεφθεί για το Higgs. Ωστόσο, οι επιστήμονες δε μπορούν ακόμα να πουν με σιγουριά ότι το σωματίδιο είναι οριστικά το μποζόνιο του Higgs.
Παρολαυτά, κάποιοι σκέφτηκαν ότι η ανακάλυψη ίσως να είναι επαρκής για να βραβευτούν τελικά αυτοί που προέβλεψαν το Higgs, συμπεριλαμβανομένου του Peter Higgs, του 83χρονου θεωρητικού από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου που προέβλεψε την ύπαρξη του μποζονίου το 1964. Κάποιοι άλλοι πρότειναν ότι θα έπρεπε να τιμηθεί η επιστημονική ομάδα που βρίσκεται πίσω από την πρόσφατη ανακάλυψη στον Επιταχυντή.
Ο φυσικός του Πανεπιστημίου της Κολούμπια Peter Woit πρότεινε, η επιτροπή των Νόμπελ να σπάσει την καθιερωμένη παράδοση και να βραβεύσει οργανισμούς αντί για άτομα, ώστε να αναγνωρίσει τις ομάδες πίσω από τον επιταχυντή των σωματιδίων (που υπάγεται στο εργαστήριο φυσικής του CERN στην Ελβετία) και τα δύο βασικά πειράματα που διεξάγονται, τα επονομαζόμενα ATLAS και CMS, τα οποία βρήκαν το σωματίδιο.
«Εάν πραγματικά δεν υπάρχει τίποτε άλλο παρά η συνήθεια που τους εμποδίζει να βραβεύσουν με το Νόμπελ φέτος το ATLAS, το CMS και το CERN για το Higgs, δε μπορώ να δω καλύτερη περίσταση για να σπάσει η συνήθεια αυτή και είχαν αρκετό καιρό για να αποφασίσουν εάν θα έπρεπε ή όχι να κάνουν κάτι τέτοιο» έγραψε ο Woit μόλις μια μέρα πριν από τη βράβευση. «Έτσι, μια πιθανή πρόβλεψη για αύριο είναι: ATLAS, CMS και CERN ως Νομπελίστες». Κάποια πανεπιστήμια προέβηκαν ακόμα και σε δελτία τύπου στα οποία πρόσφεραν σε δημοσιογράφους πρόσβαση στους ειδικούς για το Higgs, στην περίπτωση που φέτος θα κέρδιζε το Νόμπελ.
Ίσως να απαιτείται ακόμα ένας χρόνος ώστε να φανεί σίγουρα ότι το σωματίδιο του LHC είναι όντως το Higgs. Άλλωστε, η ανακάλυψη ανακοινώθηκε για ένα σωματίδιο που μοιάζει με το Higgs και ίσως θα πρέπει να περάσει καιρός για να μελετηθεί καλύτερα και να αποφασιστεί οριστικά εάν όντως είναι. Μπορεί τέλος, να υπήρξε απλά στενότητα χρόνου για την υποβολή της υποψηφιότητας για το Νόμπελ. Η ανακοίνωση της ανακάλυψης έγινε αρκετά αργοπορημένα και πιθανόν να μη χρειαζόταν να υπάρχει βιασύνη, ώστε να υποβληθεί η υποψηφιότητα για το 2012.
Οι παραπάνω υποψίες ισχύουν, δεδομένου ότι δεν υπάρχει ακόμα πληροφόρηση για τη διαδικασία κρίσης για τα βραβεία και όπως υποστηρίζει ο φυσικός Frank Wilczek, που έχει κερδίσει επίσης το βραβείο Νόμπελ το 2004 για τις έρευνές του στην ισχυρή πυρηνική δύναμη, είναι ιδιαίτερα αυξημένες οι πιθανότητες να κερδηθεί το βραβείο από το σωματίδιο Higgs τον επόμενο χρόνο. Λίγο περισσότερη υπομονή χρειάζεται βέβαια, μέχρι να ανοιχτούν και να αποκαλυφθούν τα αρχεία της επιτροπής των Νόμπελ και να βρεθεί η απάντηση.
Μετάφραση - Απόδοση: Αμαλία Τσακίρη, για το ESOTERICA.gr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου