Οι δέκα μεγαλύτερες επιστημονικές απάτες

Υπάρχει άνθρωπος 3 μέτρων; Ανθρώπινη φυλή με πολιτισμό της λίθινης εποχής εν έτη 1976; Άνθρωπος ουρακοτάγκος! Και όμως, ναι! Επιστημονικώς αποδεδειγμένα!
Στην επιστήμη κυκλοφορεί πολύ χρήμα και συχνά δόξα. Και ενώ αυτό έχει γίνει κίνητρο για εντυπωσιακές ανακαλύψεις και καινοτομίες, έχει επίσης γίνει κίνητρο για αναρίθμητες επιστημονικές απάτες. Ιδού οι 10 μεγαλύτερες από αυτές!

10. Γιαν Χένρικ Σεν

Ο Γιαν Χένρικ Σεν, ερευνητής στα Εργαστήρια Bell του Νιου Τζέρσι, δημοσίευσε πέντε εργασίες στο περιοδικό "Nature" και εφτά στο "Science" μεταξύ 1998 και 2001 με θέμα τα ηλεκτρονικά. Αν και τα συμπεράσματα του ήταν δυσνόητα, θεωρήθηκε ένας από τους ανερχόμενους αστέρες στο χώρο.

Το 2002, μια επιτροπή ανακάλυψε ότι, σε τουλάχιστον 16 περιστάσεις, είχε παραποιήσει τα αποτελέσματα του, με αποτέλεσμα τη διαπόμπευση των συνεργατών του και της συντακτικής ομάδας των δύο περιοδικών που είναι τα κορυφαία επιστημονικά έντυπα στον κόσμο.

Ο Σεν, 32 ετών τότε είπε: «Παραδέχομαι ότι έκανα σοβαρά λάθη στη δουλειά μου, τα οποία και έχω μετανιώσει». Και σύμφωνα με το Nature συμπλήρωσε ότι «τα φαινόμενα που έχουν αναφερθεί είναι αληθινά, συναρπαστικά και αξίζουν ερευνητικού ενδιαφέροντος». Δεν δήλωσε τίποτα άλλο.

9. Ο Γίγαντας του Κάρντιφ

Ο "Γίγαντας του Κάρντιφ", είναι μια από τις μεγαλύτερες φάρσες στην αμερικάνικη ιστορία. Ηταν το απολίθωμα ενός άντρα τριών μέτρων που ανακαλύφθηκε το 1869 σε ένα πηγάδι στη Νέα Υόρκη. Όπως αποδείχτηκε αργότερα, το άγαλμα ήταν κατασκευή ενός Νεοϋορκέζου, ονόματι Τζορτζ Χαλ, που θέλησε με αυτό τον τρόπο να επικρίνει έναν φονταμενταλιστή ιερέα, τον αιδεσιμότατο Τέρκ, που πίστευε ότι η Βίβλος μιλάει για κυριολεκτικούς γίγαντες επί γης.

Το απολίθωμα έγινε τόσο διάσημο που ο κωμικός της εποχής Φινέας Μπάρνουμ πρόσφερε 60 χιλιάδες για να το νοικιάσει για τρεις μήνες καταλήγωντας τελικά να κάνει μια δική του ρέπλικα. Ο "Γίγαντας του Κάρντιφ" είναι και ο ήρωας του Μαρκ Τουέιν στο "A Ghost Story", όπου είναι τόσο μπερδεμένος που κυνηγά τη ρέπλικα του Μπάρνουμ.

8. Η μηχανή αέναης κίνησης

Αυτοκίνητα που κινούνται με νερό, μηχανές σύντηξης που παράγουν ενέργεια είναι μερικά μόνο από τα σύγχρονα όνειρα των επιστημόνων. Και έχουν μακρά ιστορία. Ο Τσάρλς Ρεντχέφερ συγκέντρωσε μεγάλα χρηματικά ποσά για να κατασκευάσει μια μηχανή αέναης κίνησης και το 1813 την πήρε μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου και την παρουσίασε σε έκθεση αντί ενός δολαρίου το άτομο.

Και ενώ όλα έδειχναν ότι πρόκειται για τη μεγαλύτερη ανακάλυψη στην ανθρώπινη ιστορία, μια ομάδα σκεπτικιστών προσέφερε χρήματα στον Ρεντχέφερ για να αποδείξει το αντίθετο. Όταν αφαίρεσαν μερικά κομμάτια από την ξύλινη επένδυση της μηχανής βρήκαν ένα ιμάντα που οδηγούσε σε μια σοφίτα. Εκεί βρισκόταν ένας άντρας που γυρνούσε τη μηχανή με το ένα χέρι και με το άλλο έτρωγε μια φρατζόλα ψωμί για ενέργεια.

7. Οι πέτρες του ψέμματος

Το 1726, ο Γιόχαν Μπέρινγκερ από το Βούρτσμπουργκ της Γερμανίας, δημοσίευσε ένα λεύκωμα με απολιθώματα που βρέθηκαν στα περίχωρα της πόλης. Ανάμεσα στα απολιθώματα ήταν σαύρες, πουλιά, αράχνες στον ιστό τους και βάτραχοι σε ώρα αναπαραγωγής. Λίγο αργότερα βρέθηκαν και άλλα απολιθώματα με τα κεφαλαία γράμματα YHVH, που σημαίνουν θεός (Γιαχβέ) στα εβραϊκά. Η ανακάλυψη των τελευταίων τον έπεισε για τη ζωογόνο δύναμη της ανόργανης φύση κάτι που δημοσίευσε και στο βιβλίο του.

Στην πραγματικότητα ήταν μια φάρσα των συναδέλφων του Μπέρινγκερ που οδήγησε στην απόλυση τους. Ο μύθος λέει ότι ο Μπέρινγκερ πτώχευσε προσπαθώντας να αγοράσει πίσω όλα τα αντίγραφα του βιβλίου του.

6. Η φυλή των Τασαντέι

Το 1971, ο υπουργός της κυβέρνησης των Φιλιππίνων, Μανουέλ Ελιζάντε, ανακάλυψε μια φυλή ανθρώπων με πολιτισμό της λίθινης εποχής στη νήσο Μιντανάο. Η φυλή είχε τη δική της γλώσσα, χρησιμοποιούσε λίθινα εργαλεία και εμφάνιζε μια πληθώρα χαρακτηριστικών της περιόδου. Η ανακάλυψη έκανε το γύρω του κόσμου, ήταν πρωτοσέλιδο στο "National Geographic" και το θέμα ενός βιβλίου που σύντομα έγινε bestseller. Όταν οι ανθρωπολόγοι ζήτησαν να επισκεφτούν την τοποθεσία, ο πρόεδρος Φέρντιναρντ Μάρκος ανακήρυξε την περιοχή εθνικό δρυμό και την απέκλεισε από επισκέπτες.

Με την αλλαγή του καθεστώτος το 1986, δύο δημοσιογράφοι επισκέφτηκαν το σημείο και βρήκαν ότι οι Τασαντέι στην πραγματικότητα ζούσαν σε σπίτια, είχαν ανταλλαγές με τοπικούς αγρότες και φορούσαν τζιν και μπλουζάκια. Ο Ελιζάντε έφυγε από τις Φιλιππίνες το 1983 με εκατομμύρια δολάρια από ένα ίδρυμα που στήθηκε για την προστασία των Τασαντέι.


5. Σινίτσι Φουτζιμούρα

Παρά το ότι ήταν αυτοδίδακτος, ο Σινίτσι Φουτζιμούρα ήταν ο κορυφαίος αρχαιολόγος στην Ιαπωνία. Το 1981 ανακάλυψε μια σειρά απολιθώματα ηλικίας 40 χιλιάδων ετών, μια ανακάλυψη που ουσιαστικά έθεσε τις βάσεις για την καριέρα του. Στα επόμενα χρόνια, συνέχισε τις ανακαλύψεις αντικειμένων που διεύρυναν την προϊστορία της Ιαπωνία.

Στο αποκορύφωμα της καριέρας του, τον Οκτώβριο του 2000, έφερε στο φως μια σειρά τεχνουργημάτων που χρονολογήθηκαν στα 600 χιλιάδες χρόνια π.Χ., τα αρχαιότερα, δηλαδή, ίχνη πολιτισμού στον κόσμο. Δεκαπέντε περίπου μέρες μετά, η εφημερίδα "Mainichi Shimbun" δημοσίευσε τρεις φωτογραφίες του που τον έδειχνα να σκάβει τρύπες και να θάβει τα αντικείμενα που αργότερα θα ανακάλυπτε. Με το κεφάλι σκυμμένο δήλωσε αργότερα: «Με έβαλε ο διάολος στον πειρασμό».


4. Ζωή στο φεγγάρι

Τον Αύγουστο του 1835….. μια σειρά άρθρων στο έντυπο "New York Sun", έκανε λόγω για νοήμονα ζωή στο φεγγάρι. Ο υπογράφων, Σερ Τζον Χέρσελ, περιέγραψε δάση, θάλασσες, πυραμίδες, αγέλες Βισόνων να περιφέρονται στα πεδινά και μπλε μονόκερους στις κορυφές των λόγων.

Το περίεργο στην υπόθεση δεν είναι οι κατασκευασμένες παρατηρήσεις αλλά το ότι ο Χέρσελ ούτε είχε ποτέ παρατηρήσει ζωή στο φεγγάρι ούτε γνώριζε για τις δημοσιεύσεις.

Ήταν απλώς μια φάρσα αγνώστων ενώ το έντυπο συνέχιζε να δημοσιεύει άρθρα με το όνομα του για πολύ καιρό πριν αντιληφθεί τι συμβαίνει.


3. Κάμερερ εναντίον Δαρβίνου

Πριν εδραιωθεί στη επιστημονική κοινότητα η θεωρία της εξέλιξης, διάφοροι επιστήμονες συνέχιζαν να πιστεύουν στις ιδέες του Λαμάρκ που υποστήριζαν την κληρονόμηση επίκτητων χαρακτήρων. Ένας από αυτούς, ο αυστριακός Πολ Κάμερερ σχεδίασε ένα πείραμα με σκοπό να αποδείξει τις ιδέες του Λαμάρκ. Για τα πειράματα του χρησιμοποίησε φρύνους.

Οι περισσότεροι φρύνοι ζευγαρώνουν στο νερό και έχουν μαύρα φυμάτια στα πίσω πόδια που τους βοηθούν να συγκρατούνται κατά την αναπαραγωγή.. Ένα συγκεκριμένο είδος (Alytes sp.) όμως ζευγαρώνει στην ξηρά και ως αποτέλεσμα δεν έχει τα φυμάτια. Ο Κάμερερ πίστευε ότι αν εξαναγκάσει τους φρύνους αυτούς να ζευγαρώσουν στο νερό θα βγάλουν φυμάτια.

Μετά από πολλές διασταυρώσεις σε τεχνητές δεξαμενές ανακοίνωσε την επιτυχία των πειραμάτων του και παρουσίασε μια ομάδα από φρύνους του συγκεκριμένου είδους με μαύρα φυμάτια στα πόδια τους. Έξι χρόνια μετά, το 1926, ο Γλάντγουιν Νόμπλ επανέλαβε τα πειράματα του Κάμερερ και διαπίστωσε ότι στην πραγματικότητα τα μαύρα φυμάτια ήταν μελάνι. Ο Κάμερερ διασύρθηκε και τελικά αυτοκτόνησε μερικές μέρες μετά.


2. Η υπόθεση Σόκαλ

Η υπόθεση Σόκαλ είναι μια σχετικά πρόσφατη φάρσα που έχει αφήσει το στίγμα της στις σύγχρονη επιστήμη. Το 1996 0 φυσικός Αλαν Σόκαλ κατέθεσε προ δημοσίευση μια επιστημονική εργασία με σκοπό να ξεμπροστιάσει τις πολιτικές και ιδεολογικές προκαταλήψεις των επιστημονικών περιοδικό. Η εργασία του με τίτλο “Transgressing the Boundaries: Towards a Transformative Hermeneutics of Quantum Gravity”, ήταν ένα κείμενο γεμάτο ανοησίες καμουφλαρισμενο με πομπώδεις λέξεις που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Science Wars” την ίδια χρονιά.

Περιγράφοντας την ίδια του την εργασία ο Σόκαλ είπε ότι «ήταν ένα συνονθύλευμα αριστερίζουσας φρασεολογίας, παιδιάστικων αναφορών, μεγαλόσχημων ρητών και απόλυτης βλακείας». Για να καλύψει και τα νώτα αποκάλυψε τη φάρσα την ίδια μέρα με δημοσίευση σε ένα άλλο περιοδικό για να ακολουθήσει μια έντονη συζήτηση για την ακαδημαϊκή ηθική.

Κάτι αντίστοιχο είναι και το περίφημο Rooter Paper, του 2005, που συντάχθηκε με κολλάζ τυχαίων αποσπασμάτων από υπολογιστή και τελικά κατάφερε να γίνει δεκτό σε ένα επιστημονικό συνέδριο.


1. Ο άνθρωπος του Πίλτνταουν

Ο άνθρωπος του Πίλτνταουν είναι μια διάσημη φάρσα στην ανθρωπολογία. Κομμάτια ενός κρανίου που βρέθηκαν το 1912, θεωρήθηκα τα απολιθωμένα απομεινάρια μιας πρώιμης μορφής ανθρώπου.

Το δείγμα ταξινομήθηκε με το λατινικό όνομα "Eoanthropus dawsoni" και υποτίθεται ότι αντιπροσώπευε μια ενδιάμεση μορφή μεταξύ ουρακοτάγκου και ανθρώπου.

Τελικά, αποδείχτηκε ότι τα απολιθωμένα οστά ήταν όντως μια σιαγώνα ουρακοτάγκου και το κρανίο ενός ανθρώπου θαμμένα μαζί. Το αξιοπερίεργο, όμως, είναι ότι χρειάστηκαν σαράντα χρόνια για να γίνει αυτό!

Πηγή

Posted in: επιστήμη, Τεχνολογία