Η πιθανότητα της εξωγήινης τεχνητής νοημοσύνης

Το ενδεχόμενο η εξωγήινη «ζωή» να έχει τη μορφή νοημόνων μηχανών εξετάζουν κάποιοι ερευνητές.

Η (πραγματική, εκτός των σελίδων επιστημονικής φαντασίας) αναζήτηση για εξωγήινες μορφές ζωής μέχρι τώρα είχε τη μορφή αναζήτησης σημάτων, όπως αυτή γίνεται από το πρόγραμμα SETI (Search for Extra Terrestrial Intelligence). Συγκεκριμένα, το SETI αναζητεί ραδιοσήματα από πλανήτες σαν τη Γη. Ωστόσο, ο αστρονόμος Σεθ Σόστακ, ο οποίος εργάζεται για το πρόγραμμα, θεωρεί ότι υπάρχει ένα ενδεχόμενο το οποίο φαίνεται να έχει μάλλον παραβλεφθεί: η πιθανότητα η εξωγήινη ζωή να έχει τη μορφή νοημόνων μηχανών.
Το βασικό επιχείρημα του δρος Σόστακ είναι ότι το χρονικό διάστημα ανάμεσα στην ανάπτυξη τεχνολογίας που μπορεί να αποστείλει ραδιοσήματα και αυτή της τεχνητής νοημοσύνης πρέπει (υποθετικά) να είναι σχετικά μικρό. Επιπλέον, σε κείμενό του στην Acta Astronautica, αναφέρει ότι οι πιθανότητες να συναντήσουμε κάποια στιγμή εξωγήινη τεχνητή ζωή/ νοημοσύνη είναι μάλλον περισσότερες από αυτές του να συναντήσουμε εξωγήινο «βιολογικό» οργανισμό.
Το θέμα της μορφής που μπορεί να έχει ένας εξωγήινος οργανισμός έχει απασχολήσει όλους όσους έχουν ασχοληθεί, όχι μόνο με το SETI, αλλά και με το θέμα της εξωγήινης ζωής γενικότερα. Μία άποψη είναι ότι η φύση ίσως να έχει «λύσει το πρόβλημα της ζωής» σε άλλες περιπτώσεις χρησιμοποιώντας τελείως διαφορετικές συνθέσεις και υλικά, κάτι το οποίο σημαίνει ότι ενδεχομένως, αν υπάρχουν, οι εξωγήινοι ίσως να μην μοιάζουν καθόλου με εμάς- για την ακρίβεια, ίσως να μην λειτουργούν καν σε βιολογικό επίπεδο κατά αντίστοιχο τρόπο. Ωστόσο, εκτός της επιστημονικής φαντασίας (που έχει καταπιαστεί με το συγκεκριμένο θέμα ουκ ολίγες φορές- χαρακτηριστικά παραδείγματα οι Cylons του «παλιού» Battlestar Galactica, οι Borg του Star Trek, οι Berserkers της ομώνυμης σειράς βιβλίων και οι μηχανές Von Neumann), ελάχιστοι έχουν ασχοληθεί σοβαρά με το ενδεχόμενο εντός του επιστημονικού χώρου, κάτι που οδήγησε στην αναζήτηση ζωής που βασίζεται στη βιοχημεία.
Η άποψη του Σόστακ απέχει: όπως λέει, αν και η βιολογική ανάπτυξη χρειάζεται πάρα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα για να φτάσει μία μορφή ζωής σε επίπεδο νοημοσύνης, στην περίπτωση της τεχνολογίας, οι «ταχύτητες» είναι πολύ μεγαλύτερες: ένα είδος το οποίο έχει ήδη τεχνολογικές δυνατότητες θα τις εξελίσσει πολύ γρήγορα, φτάνοντας ταχύτατα στο σημείο όπου η τεχνολογία θα ξεπεράσει τους δημιουργούς της.
«Δείτε τις χρονικές κλίμακες στην ανάπτυξη της τεχνολογίας: κάποια στιγμή ανακαλύπτεις το ράδιο και μετά ξεκινάς τις εκπομπές, οπότε σε βρίσκουμε. Αλλά μέσα σε μερικές εκατοντάδες χρόνια από την εφεύρεση του ραδιοφώνου, αν εμείς αποτελούμε χαρακτηριστικό παράδειγμα, θα έχεις φτάσει στο σημείο να κατασκευάσεις μηχανές που σκέφτονται- για την ακρίβεια, μάλλον θα το πετύχουμε αυτό μέσα στον τρέχοντα αιώνα. Επομένως, έχεις ανακαλύψει ήδη τους 'διαδόχους' σου και εν τέλει είναι μόνο μερικές εκατοντάδες τα χρόνια που αποτελείς…μία 'βιολογική' νοημοσύνη».


Από πλευράς πιθανοτήτων, εάν όντως η υπόθεση αυτή αληθεύει, θα ήταν ευκολότερο να εντοπιστούν σήματα από τέτοιου είδους εξωγήινες νοημοσύνες παρά από τους «ζώντες» δημιουργούς τους.
Σύμφωνα με έναν άλλο επιστήμονα του SETI, τον Τζων Έλιοτ, του Leeds Metropolitan University, ο Σόστακ απλά «αποκρυσταλλώνει» μία σκέψη που είχε αρχίσει εδώ και λίγο καιρό να κυκλοφορεί στα μυαλά των μελών του εν λόγω χώρου.
«Κάπου πρέπει να ξεκινήσει κάποιος, δεν είναι κακό…αλλά, καθώς έχουν περάσει σχεδόν 50 χρόνια αναζήτησης για ραδιοσήματα, το SETI συνειδητοποιεί ότι ο τρόπος που εξελίσσεται η τεχνολογία αποτελεί έναν πολύ καλό 'δείκτη' για την κατανόηση του τρόπου που μπορεί να έχουν εξελιχθεί άλλοι πολιτισμοί» λέει σχετικά.
Και πού θα μπορούσαν να βρεθούν τα «εξωγήινα ρομπότ» ; Κατά τον Σόστακ, σε μέρη όπου η ύλη και η ενέργεια - τα μόνα πράγματα που θα ενδιέφεραν τις μηχανές- θα βρίσκονταν σε μεγάλες ποσότητες: σε εξαιρετικά θερμά, νεαρά άστρα, ή κοντά σε κέντρα γαλαξιών.
«Ίσως θα έπρεπε να αφιερώσουμε ένα μικρό ποσοστό των προσπαθειών μας…κοιτώντας προς κατευθύνσεις που ίσως να μην είναι οι πλέον ελκυστικές για βιολογικές μορφές ζωής, αλλά θα αποτελούσαν σημεία όπου θα μπορούσε κανείς να βρει νοήμονες μηχανές» καταλήγει ο δρ. Σόστακ.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από BBC

Posted in: Ανεξήγητο, Διάστημα, επιστήμη