Κυριακή 22 Αυγούστου 2010

Προσδοκώ… απόψυξη νεκρών

Ο Ρόμπερτ Έτινγκερ έχει ήδη επιλέξει το φέρετρό του. Όταν πεθάνει θα στραγγίξουν το αίμα από τις φλέβες του και θα βυθίσουν το κορμί του σε μια κυλινδρική δεξαμενή με υγρό άζωτο. Σε αυτόν τον παγωμένο τάφο θα περιμένει την ανάστασή του.


Πίστη, ψευδαίσθηση, ή τζόγος; Ό,τι κι αν τον παρακινεί, ο Ρόμπερτ Έτινγκερ δεν πρόκειται να κάνει πίσω. Τουλάχιστον όχι τώρα, στα 92 του χρόνια. Θα περιμένει -ακόμα και μετά τον θάνατό του. Θα περιμένει όσο χρειαστεί. Ο Έτινγκερ είναι ο πατέρας της Κρυονικής. Κύριος εμπνευστής και πρωτεργάτης της ιδέας ότι οι νεκροί πρέπει να καταψύχονται. Έπειτα από δεκαετίες -ή αιώνες- ο Έτινγκερ πιστεύει ότι οι επιστήμονες θα βρουν τον τρόπο να τους επαναφέρουν στη ζωή, όταν πλέον θα έχουν ανακαλυφθεί αντίδοτα για τη γήρανση και τις ασθένειες που τους σκότωσαν.
Ο Έτινγκερ έγινε γνωστός παγκοσμίως στη δεκαετία του ’60 όταν δημοσίευσε τη θεωρία του στο βιβλίο «The Prospect of Immortality» («Η προοπτική της αθανασίας»). Η ιδέα της Κρυονικής είχε μπολιάσει στο μυαλό του με τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ήταν ένα κράμα επιστημονικής περιέργειας και παιδικής ονειροπόλησης. Όσο ανάρρωνε στο νοσοκομείο από τα τραύματά του στο πεδίο της μάχης ο Έτινγκερ μελετούσε το έργο του Γάλλου Βιολόγου Ζαν Ροστάντ και εμπνεόταν από νουβέλες φαντασίας. Το 1976 πάγωσε τη μητέρα του, Ρέα. Τώρα, περιμένει τη σειρά του.


Ο Ρόμπερτ Έτινγκερ είναι ο θεμελιωτής της θεωρίας της Κρυονικής.

Τον συναντώ στο σπίτι του, στο Κλίντον του Μίσιγκαν. Ασθενική χειραψία, πένθιμη ματιά, πρόσωπο που μοιάζει με λιωμένο κερί. Τον ρωτάω αν ο φοβός του θανάτου παρακίνησε την έρευνά του. «Όχι. Άλλωστε δεν φοβάμαι το θάνατο», λέει. «Ουσιαστικά, κανένας από τους ασθενείς μου δεν είναι νεκρός. Ο θάνατος είναι μια διαδικασία, όχι ένα γεγονός. Χρειάζεται χρόνος μέχρι να ολοκληρωθεί».
Το Ινστιτούτο Κρυονικής (Cryonics Institute) που ίδρυσε ο Έτινγκερ παρεμβαίνει αφού κάποιος πεθάνει και προσπαθεί να φρενάρει τη ζημιά του θανάτου παγώνοντάς τον. Σήμερα, στις εγκαταστάσεις του ινστιτούτου φυλάσσονται 95 σοροί ανθρώπων και 67 κατοικίδια. Ο Έτινγκερ τους αποκαλεί «ασθενείς». Ανάμεσά τους, εκτός από τη μητέρα του, βρίσκονται και οι δύο πρώην συζυγοί του.

Το «νεκροταφείο»
Το Ινστιτούτο Κρυονικής λειτουργεί με άδεια νεκροταφείου. Ωστόσο εδώ δεν θα βρεις θρησκευτικά σύμβολα ή πλάκες με ονόματα. Δεν θα ακούσεις ψαλμωδίες ή θρήνους. Σε αυτόν τον αποστειρωμένο από συναίσθημα χώρο μόνο μια αγκαλιά μπουκέτα με μαραμένα φύλλα θυμίζουν ότι μέσα στις δεξαμένες βρίσκονται άνθρωποι.
Η εγκατάσταση απέχει περίπου δέκα λεπτά από το σπίτι του Έτινγκερ. Ο Άντι Ζαουάκι αναλαμβάνει να με ξεναγήσει. Δουλεύει εδώ τα τελευταία 25 χρόνια. «Δεν ξέρω πότε η επιστήμη θα είναι έτοιμη να τους ξεπαγώσει. Ίσως σε 50 ή 200 χρόνια», λέει. «Όμως αν αποτεφρωθείς ή σε θάψουν, ποιο είναι το κέρδος; Τουλάχιστον εδώ έχεις πιθανότητες να ξαναζήσεις».
Οι πιθανότητες όμως είναι θέμα χρόνου. Όπως εξηγεί ο Ζαουάκι, η διαδικασία του παγώματος πρέπει να ξεκινήσει όσο πιο γρήγορα γίνεται για να περιοριστεί η ζημιά στο σώμα του νεκρού και να είναι πιο εύκολη η ανάσταση στο μέλλον. Την ημέρα του θανάτου το σώμα τοποθετείται σε μια λεκάνη με νερό και πάγο. Την επομένη αντικαθίσταται το αίμα με αντιπηκτικά υγρά. Η σορός καλύπτεται με έναν υπνόσακο και τοποθετείται σε ένα θάλαμο που ψύχεται με αέριο άζωτο. Όταν η θερμοκρασία της σορού φτάσει τους -160 βαθμούς Κελσίου, τη βυθίζουν σε μια δεξαμενή με υγρό άζωτο, με το κεφάλι προς τα κάτω για να προστατευτεί ο εγκέφαλος σε περίπτωση διαρροής. Στόχος είναι η υαλοποίηση του εγκεφάλου. Να αποκτήσει δηλαδή συμπαγή μορφή με τη μείωση της θερμοκρασίας χωρίς το σχηματισμό κρυστάλλων. Αλλιώς ενδέχεται να καταστραφεί ο ιστός.

Οι Έλληνες υποψήφιοι Το Ινστιτούτο Κρυονικής έχει 866 μέλη από όλο τον κόσμο που πιθανόν στο μέλλον, μετά το θάνατό τους, να καταλήξουν στις δεξαμενές του. Στη λίστα με τα ονόματα που μου δείχνει ο Ζαουάκι υπάρχουν και 12 άτομα από Ελλάδα. Προέρχονται από την Αθήνα, το Ίλιον, τον Πειραιά, τη Θεσσαλονίκη, την Κρήτη. Δύο έχουν δηλώσει το επάγγελμά τους: δικηγόρος και βιβλιοθηκάριος. Ο νεότερος Έλληνας πελάτης είναι γεννήμενος το 1985, ο μεγαλύτερος το 1977. Κανένας τους δεν θέλησε να δώσει συνέντευξη.
Τα ισόβια μέλη πρέπει να καταβάλλουν στο Ινστιτούτο μία μόνο εισφορά 1.250 δολαρίων και μπορούν να καταψυχούν με 28.000 δολάρια. Τα ετήσια μέλη πληρώνουν κάθε χρόνο εισφορά 120 δολαρίων. Το κόστος κατάψυξής τους φτάνει τα 35.000 δολάρια. Το ινστιτούτο χρηματοδοτεί τη μελλοντική συντήρηση των σορών από επενδύσεις του. Τι μπορεί να συμβεί όμως αν στερεύσουν τα έσοδα; «Αυτό είναι απίθανο», λέει ο Έτινγκερ. «Οι επενδύσεις μας είναι ασφαλείς. Βέβαια ατυχήματα και οικονομικές καταστροφές μπορεί να συμβούν. Δεν μπορείς να προβλέψεις τα πάντα».

Η απόψυξη
Η πιο συνηθισμένη κριτική που ασκείται στον Έτινγκερ είναι ότι προσφέρει ψεύτικες ελπίδες. «Δεν υπόσχομαι όμως την απόλυτη επιτυχία. Πιστεύω ότι κάποτε η επιστήμη θα βρει τη λύση, αλλά δεν δίνω πιθανότητες», λέει. Τον έχουν κατηγορήσει ότι πηγαίνει ενάντια στη φύση. «Μα και ο πρώτος άνθρωπος που χρησιμοποίησε εργαλεία αψήφισε τη φύση. Δυστυχώς οι άνθρωποι έχουν προσαρμοστεί στην ιδέα του θανάτου. Το βλέπουν ως κάτι αναπόφευκτο ή επιθυμητό. Όλα αυτά είναι ανοησίες», απαντά ο 92χρονος Αμερικανός.
Τον ρωτάω πώς φαντάζεται τον εαυτό του στο μέλλον, μετά το θάνατό του, αναστημένο συντροφιά με τις δύο πρώην συζύγους του. Τι θα τους πει; «Αυτό θα είναι το λιγότερο από τα προβλήματά μου. Ποιος ξέρει, μπορεί να με παρατήσουν και οι δύο», λέει.

Πηγή

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου