Τα υψηλά επίπεδα της πρωτεΐνης TAU στο υγρό του εγκεφάλου, φαίνεται πως ευθύνονται για τα χαμηλά ποσοστά ανάρρωσης μετά από εγκεφαλικό τραύμα, σύμφωνα με μία μελέτη της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον και του Fondazione IRCCS Ca Granda-Ospedale Maggiore Policlinico του Μιλάνου.
«Μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα η εξεύρεση τρόπων για την πρόγνωση μετά από κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις,» αναφέρει ο David L. Brody, Διδάκτωρ καθηγητής νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον.
«Αυτή τη στιγμή, είναι πολύ δύσκολο να πούμε ποιος θα ζήσει, ποιος θα πεθάνει, ποιος θα μείνει με σοβαρή αναπηρία και ποιος θα αναρρώσει πλήρως.»
Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύτηκαν online στο Brain, δείχνουν πως τα αρχικά επίπεδα της πρωτεΐνης TAU σε όλους τους ασθενείς με κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις είναι υψηλά και πέφτουν με τον καιρό. Όσοι είχαν υψηλότερα επίπεδα τις πρώτες 12 ώρες της παρακολούθησής τους, είχαν χειρότερη ανάρρωση 6 με 12 μήνες αργότερα. Η ανάρρωση μετρήθηκε με την οκταβάθμια κλίμακα GOS-E (Extended Glasgow Outcome Scale): το 1 υποδηλώνει θάνατο, το 2 κωματώδη κατάσταση, το 3-4 σοβαρή αναπηρία, το 5-6 ήπια μορφή αναπηρίας, και το 7-8 ικανοποιητική έως πλήρη ανάρρωση.
«Εάν καταφέρουμε να εντοπίσουμε έγκαιρα ποιος έχει λίγες πιθανότητες ανάρρωσης, θα μπορέσουμε να σχεδιάσουμε καλύτερες κλινικές δοκιμές, που δεν θα συμπεριλαμβάνουν εκείνους τους ασθενείς που πρόκειται να αναρρώσουν,» προσθέτει ο ίδιος.
Ο Brody υποστηρίζει πως ο συσχετισμός των υψηλών επιπέδων της πρωτεΐνης TAU και της αδυναμίας ανάρρωσης δεν είναι τέλειος, καθώς φτάνει το 0,6 (με τέλειο συσχετισμό το 1 και κανέναν συσχετισμό το 0), αλλά θεωρούν πως αποτελεί καλύτερο προγνώστη ανάρρωσης από τους δείκτες που χρησιμοποιούνται σήμερα, συμπεριλαμβανομένων των μετρήσεων γλυκόζης, γλουταμάτης και της αναλογίας γαλακτικού προς πυροσταφυλικού οξέος στον εγκέφαλο.
Η πρωτεΐνη TAU αποτελεί τμήμα της κυτταρικής «σκαλωσιάς» που υποστηρίζει και προστατεύει τους νευρώνες του εγκεφάλου, ειδικά τους λεγόμενους άξονες των νευρώνων, που συνδέουν διαφορετικά τμήματα του εγκεφάλου.
Για να μπορέσει να ανταποκριθεί στο δομικό της ρόλο, η πρωτεΐνη TAU βρίσκεται μέσα στους νευρώνες. Ως εκ τούτου, ο Brody και οι συνάδελφοί του υποψιάστηκαν πως η ποσότητα της πρωτεΐνης εκτός των νευρώνων, στο υγρό του εγκεφάλου, μπορεί να αποτελεί έναν καλό δείκτη του πόσο άσχημη είναι η κατάσταση των εγκεφαλικών αξόνων μετά την κάκωση.
Οι ερευνητές μελέτησαν 16 ασθενείς με κρανιοεγκεφαλική κάκωση και χρησιμοποίησαν μία τεχνική που ονομάζεται μικροδιάλυση, για να μπορούν να καταγράφουν ανά δίωρο τα επίπεδα της πρωτεΐνης στον εγκέφαλο. Στη μικροδιάλυση, εισάγεται ένας λεπτός σωλήνας (καθετήρας) μέσα στον εγκέφαλο και συλλέγονται δείγματα από το υγρό. Σε αυτή τη μελέτη, ο καθετήρας ήταν συνέχεια εντός του εγκεφάλου, σε συνδυασμό με μία άλλη συσκευή, που θεωρείται απαραίτητη για την παρακολούθηση του ασθενούς, καθώς μετά την κρανιακή πίεση.
Η τοποθέτηση του καθετήρα στους ασθενείς έγινε με τη βοήθεια αξονικής τομογραφίας. Σε κάποιους ασθενείς, το σημείο του τραύματος ήταν εμφανές, και ο καθετήρας τοποθετήθηκε πολύ κοντά. Σε άλλους, το τραύμα δεν ήταν εμφανές κατά την τομογραφία και οι καθετήρες τοποθετήθηκαν απλά στο ίδιο σταθερό σημείο.
Κανείς από τους δεκαέξι ασθενείς της μελέτης δεν πέθανε εξαιτίας της κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης, ενώ ένας πέθανε από άσχετα αίτια δύο μήνες σχεδόν μετά τον τραυματισμό του και δεν συμπεριλήφθηκε στην τελική ανάλυση. Επιπλέον, κανείς από τους ασθενείς δεν βρισκόταν σε σταθερή κωματώδη κατάσταση κατά τη διάρκεια της εξαμηνιαίας μελέτης (κλίμακα 2 στη GOS-E).
Από τους δέκα ασθενείς στην κλίμακα 3 ή 4 της GOS-E (σοβαρή αναπηρία), οι επτά είχαν αρχικά επίπεδα της πρωτεΐνης TAU πάνω από τα 10.000 πικογραμμάρια (pg) ανά χιλιοστόλιτρο. Οι υπόλοιποι 3 ασθενείς είχαν επίπεδα κάτω από τα 10.000pg. Ο ασθενής στην κλίμακα 5 της GOS-E (ήπια αναπηρία) είχε λίγο πάνω από τα 10.000pg. Από τους τέσσερις ασθενείς στην κλίμακα 6 ή 7 της GOS-E (ήπια μορφή αναπηρίας και καλή ανάρρωση), και οι τέσσερις είχαν αρχικά επίπεδα TAU κάτω από τα 10.000pg, ενώ δεν υπήρχε κανένας ασθενής στην κλίμακα 8 (πλήρη ανάρρωση).
Παρόλο που τα αρχικά επίπεδα της TAU προέβλεπαν καλύτερα την ανάρρωση των 15 επιζώντων ασθενών, συγκριτικά με τις κλινικές μετρήσεις, εντούτοις ο Brody υποστηρίζει πως τα αποτελέσματα θα πρέπει να επιβεβαιωθούν σε μία μεγαλύτερης κλίμακας μελέτη, που θα ελέγχει μεταβλητές όπως η ηλικία και το είδος του τραύματος.
Εάν επιβεβαιωθούν, όμως, η μέτρηση των επιπέδων της πρωτεΐνης TAU με τη μέθοδο της μικροδιάλυσης θα αποτελέσει ένα ακόμα εργαλείο στα χέρια των γιατρών για την εκτίμηση των κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων.
Σύμφωνα με τον Brody, η μικροδιάλυση παρέχει κάποιες πληροφορίες που δεν μπορεί να δώσει η τομογραφία, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών μέσα στο χρόνο.
Η μικροδιάλυση μπορεί να εφαρμοστεί και σε ασθενείς με σοβαρές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, που δεν μπορούν να μεταφερθούν στον τομογράφο. Εντούτοις, η μέθοδος αυτή παίρνει δείγματα μόνο από μία μικρή περιοχή, ενώ η τομογραφία παρέχει μία συνολική εικόνα του εγκεφάλου.
«Η τομογραφία και η μικροδιάλυση έχουν δυνατά και αδύνατα σημεία, συμπληρώνοντας η μία την άλλη,» προσθέτει ο Brody. «Τώρα, σε συνεργασία με τους συναδέλφους από την Ιταλία, θα προσπαθήσουμε να εκτιμήσουμε ένα νευραξονικό τραύμα και με τις δύο μεθόδους στον ίδιο ασθενή.»
Πηγη
«Μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα η εξεύρεση τρόπων για την πρόγνωση μετά από κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις,» αναφέρει ο David L. Brody, Διδάκτωρ καθηγητής νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον.
«Αυτή τη στιγμή, είναι πολύ δύσκολο να πούμε ποιος θα ζήσει, ποιος θα πεθάνει, ποιος θα μείνει με σοβαρή αναπηρία και ποιος θα αναρρώσει πλήρως.»
Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύτηκαν online στο Brain, δείχνουν πως τα αρχικά επίπεδα της πρωτεΐνης TAU σε όλους τους ασθενείς με κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις είναι υψηλά και πέφτουν με τον καιρό. Όσοι είχαν υψηλότερα επίπεδα τις πρώτες 12 ώρες της παρακολούθησής τους, είχαν χειρότερη ανάρρωση 6 με 12 μήνες αργότερα. Η ανάρρωση μετρήθηκε με την οκταβάθμια κλίμακα GOS-E (Extended Glasgow Outcome Scale): το 1 υποδηλώνει θάνατο, το 2 κωματώδη κατάσταση, το 3-4 σοβαρή αναπηρία, το 5-6 ήπια μορφή αναπηρίας, και το 7-8 ικανοποιητική έως πλήρη ανάρρωση.
«Εάν καταφέρουμε να εντοπίσουμε έγκαιρα ποιος έχει λίγες πιθανότητες ανάρρωσης, θα μπορέσουμε να σχεδιάσουμε καλύτερες κλινικές δοκιμές, που δεν θα συμπεριλαμβάνουν εκείνους τους ασθενείς που πρόκειται να αναρρώσουν,» προσθέτει ο ίδιος.
Ο Brody υποστηρίζει πως ο συσχετισμός των υψηλών επιπέδων της πρωτεΐνης TAU και της αδυναμίας ανάρρωσης δεν είναι τέλειος, καθώς φτάνει το 0,6 (με τέλειο συσχετισμό το 1 και κανέναν συσχετισμό το 0), αλλά θεωρούν πως αποτελεί καλύτερο προγνώστη ανάρρωσης από τους δείκτες που χρησιμοποιούνται σήμερα, συμπεριλαμβανομένων των μετρήσεων γλυκόζης, γλουταμάτης και της αναλογίας γαλακτικού προς πυροσταφυλικού οξέος στον εγκέφαλο.
Η πρωτεΐνη TAU αποτελεί τμήμα της κυτταρικής «σκαλωσιάς» που υποστηρίζει και προστατεύει τους νευρώνες του εγκεφάλου, ειδικά τους λεγόμενους άξονες των νευρώνων, που συνδέουν διαφορετικά τμήματα του εγκεφάλου.
Για να μπορέσει να ανταποκριθεί στο δομικό της ρόλο, η πρωτεΐνη TAU βρίσκεται μέσα στους νευρώνες. Ως εκ τούτου, ο Brody και οι συνάδελφοί του υποψιάστηκαν πως η ποσότητα της πρωτεΐνης εκτός των νευρώνων, στο υγρό του εγκεφάλου, μπορεί να αποτελεί έναν καλό δείκτη του πόσο άσχημη είναι η κατάσταση των εγκεφαλικών αξόνων μετά την κάκωση.
Οι ερευνητές μελέτησαν 16 ασθενείς με κρανιοεγκεφαλική κάκωση και χρησιμοποίησαν μία τεχνική που ονομάζεται μικροδιάλυση, για να μπορούν να καταγράφουν ανά δίωρο τα επίπεδα της πρωτεΐνης στον εγκέφαλο. Στη μικροδιάλυση, εισάγεται ένας λεπτός σωλήνας (καθετήρας) μέσα στον εγκέφαλο και συλλέγονται δείγματα από το υγρό. Σε αυτή τη μελέτη, ο καθετήρας ήταν συνέχεια εντός του εγκεφάλου, σε συνδυασμό με μία άλλη συσκευή, που θεωρείται απαραίτητη για την παρακολούθηση του ασθενούς, καθώς μετά την κρανιακή πίεση.
Η τοποθέτηση του καθετήρα στους ασθενείς έγινε με τη βοήθεια αξονικής τομογραφίας. Σε κάποιους ασθενείς, το σημείο του τραύματος ήταν εμφανές, και ο καθετήρας τοποθετήθηκε πολύ κοντά. Σε άλλους, το τραύμα δεν ήταν εμφανές κατά την τομογραφία και οι καθετήρες τοποθετήθηκαν απλά στο ίδιο σταθερό σημείο.
Κανείς από τους δεκαέξι ασθενείς της μελέτης δεν πέθανε εξαιτίας της κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης, ενώ ένας πέθανε από άσχετα αίτια δύο μήνες σχεδόν μετά τον τραυματισμό του και δεν συμπεριλήφθηκε στην τελική ανάλυση. Επιπλέον, κανείς από τους ασθενείς δεν βρισκόταν σε σταθερή κωματώδη κατάσταση κατά τη διάρκεια της εξαμηνιαίας μελέτης (κλίμακα 2 στη GOS-E).
Από τους δέκα ασθενείς στην κλίμακα 3 ή 4 της GOS-E (σοβαρή αναπηρία), οι επτά είχαν αρχικά επίπεδα της πρωτεΐνης TAU πάνω από τα 10.000 πικογραμμάρια (pg) ανά χιλιοστόλιτρο. Οι υπόλοιποι 3 ασθενείς είχαν επίπεδα κάτω από τα 10.000pg. Ο ασθενής στην κλίμακα 5 της GOS-E (ήπια αναπηρία) είχε λίγο πάνω από τα 10.000pg. Από τους τέσσερις ασθενείς στην κλίμακα 6 ή 7 της GOS-E (ήπια μορφή αναπηρίας και καλή ανάρρωση), και οι τέσσερις είχαν αρχικά επίπεδα TAU κάτω από τα 10.000pg, ενώ δεν υπήρχε κανένας ασθενής στην κλίμακα 8 (πλήρη ανάρρωση).
Παρόλο που τα αρχικά επίπεδα της TAU προέβλεπαν καλύτερα την ανάρρωση των 15 επιζώντων ασθενών, συγκριτικά με τις κλινικές μετρήσεις, εντούτοις ο Brody υποστηρίζει πως τα αποτελέσματα θα πρέπει να επιβεβαιωθούν σε μία μεγαλύτερης κλίμακας μελέτη, που θα ελέγχει μεταβλητές όπως η ηλικία και το είδος του τραύματος.
Εάν επιβεβαιωθούν, όμως, η μέτρηση των επιπέδων της πρωτεΐνης TAU με τη μέθοδο της μικροδιάλυσης θα αποτελέσει ένα ακόμα εργαλείο στα χέρια των γιατρών για την εκτίμηση των κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων.
Σύμφωνα με τον Brody, η μικροδιάλυση παρέχει κάποιες πληροφορίες που δεν μπορεί να δώσει η τομογραφία, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών μέσα στο χρόνο.
Η μικροδιάλυση μπορεί να εφαρμοστεί και σε ασθενείς με σοβαρές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, που δεν μπορούν να μεταφερθούν στον τομογράφο. Εντούτοις, η μέθοδος αυτή παίρνει δείγματα μόνο από μία μικρή περιοχή, ενώ η τομογραφία παρέχει μία συνολική εικόνα του εγκεφάλου.
«Η τομογραφία και η μικροδιάλυση έχουν δυνατά και αδύνατα σημεία, συμπληρώνοντας η μία την άλλη,» προσθέτει ο Brody. «Τώρα, σε συνεργασία με τους συναδέλφους από την Ιταλία, θα προσπαθήσουμε να εκτιμήσουμε ένα νευραξονικό τραύμα και με τις δύο μεθόδους στον ίδιο ασθενή.»
Πηγη
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου