Σε ένα πρόσφατο βιβλίο με τίτλο ‘Ένα Σύμπαν από το Τίποτα: Γιατί υπάρχει Κάτι παρά το Τίποτα: (A Universe From Nothing: Why There Is Something Rather Than Nothing), ο κοσμολόγος Larry Krauss περιγράφει πώς το σύμπαν μας θα μπορούσε να έχει προέλθει φυσικώς από ένα προϋπάρχον αδόμητο κενό που το αποκαλεί ‘τίποτα'. Βασίζει το επιχείρημά του στην Κβαντική Φυσική μαζί με πρόσφατα καλά εδραιωμένα αποτελέσματα της Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων και της Κοσμολογίας. Ανταποκρινόμενος, ο γνωστός αθεϊστής Richard Dawkins, αγάλλεται δηλώνοντας, «Ακόμα και ο τελευταίος άσος που απέμεινε στον θεολόγο, το ‘γιατί υπάρχει κάτι παρά το τίποτα', συρρικνώνεται μπροστά στα μάτια σου καθώς διαβάζεις αυτές τις σελίδες.»
Ο φιλόσοφος David Albert δεν το δέχεται. Στους Times της Νέας Υόρκης (New York Times Book Reviews, March 25, 2012) ρωτάει, από πού προήλθαν οι ίδιοι οι νόμοι της Κβαντικής Μηχανικής. Ο Krauss παραδέχεται ότι δε γνωρίζει, αλλά προτείνει ότι μπορεί να έχουν εμφανιστεί τυχαία, στην όποια περίπτωση θα είχε αναδυθεί ένα σύμπαν σαν το δικό μας χωρίς κάποια προκαθορισμένη αιτία. Μια άλλη άποψη που υιοθετεί ο φυσικός Victor Stenger είναι ότι οι νόμοι της φυσικής έρχονται φυσικά στην ύπαρξη από τις συμμετρίες του κενού.
Ότι και να συμβαίνει, ο Albert δηλώνει πως δεν έχει σημασία ποιοι είναι οι νόμοι της φυσικής. «Δεν έχουν εμπλακεί οσοδήποτε σε ερωτήσεις σχετικά με το από πού προήλθε η στοιχειώδης ουσία, ή για το γιατί ο κόσμος θα έπρεπε να αποτελείται από τη συγκεκριμένη στοιχειώδη ουσία που αποτελείται, σε αντίθεση με κάτι άλλο ή ακόμα και με τίποτε απολύτως.»
Ο Krauss λέει ότι ο λόγος για τον οποίο μάλλον υπάρχει κάτι παρά τίποτε είναι ότι η κατάσταση του κβαντικού κενού είναι ασταθής. Όσοι κριτικάρουν τις απόψεις του από θεολογικής ή φιλοσοφικής απόψεως ισχυρίζονται ότι αυτό στο οποίο αναφέρεται δεν είναι στην πραγματικότητα 'τίποτα'. Ο Krauss απορρίπτει την κριτική και απαντάει ότι το 'τίποτα' όσων τον κριτικάρουν είναι κάποια «ασαφής και ασθενώς προσδιορισμένη» καθώς επίσης «διανοητικώς χρεωκοπημένη» έννοια της «μη ύπαρξης». Ο Albert όμως επιμένει, ότι o Krauss είναι απόλυτα λάθος και οι θρησκευτικοί και φιλοσοφικοί επικριτές του έχουν εντελώς δίκιο.»
Στην πραγματικότητα, το βιβλίο του Krauss είναι μια καλή εισαγωγή στις τελευταίες εξελίξεις της κοσμολογίας για ένα άτομο που του αρέσει να ερευνά το συγκεκριμένο γνωστικό πεδίο. Εάν δεν σας βρίσκουν σύμφωνους οι φιλοσοφικές ή θεολογικές απόψεις του Krauss, θα μπορούσατε ούτως ή άλλως να διαβάσετε το βιβλίο γιατί οι απόψεις που κατατίθενται εκεί είναι αντιπροσωπευτικές των φυσικών σωματιδίων και των κοσμολόγων. Για να μπορεί να αμφισβητήσει κανείς κάποιες ιδέες, καλό θα ήταν να γνωρίζει που βασίζονται.
Σαφώς, δεν υπάρχει κάποια συμφωνία μεταξύ των Ακαδημαϊκών σχετικά με το πώς μπορεί να προσδιοριστεί το 'τίποτα'. Μπορεί να είναι και αδύνατο. Για να προσδιορίσεις το 'τίποτα' θα πρέπει να του αποδώσεις κάποια συγκεκριμένη ιδιότητα, αλλά τότε, εάν έχει ιδιότητα δεν είναι τίποτα!
Ο Krauss δείχνει ότι το σύμπαν μας θα μπορούσε να έχει προέλθει με φυσικό τρόπο χωρίς να καταστρατηγεί οποιονδήποτε γνωστό νόμο της φυσικής. Αν και αυτό είναι ήδη γνωστό εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα, ο Krauss εκσυγχρονίζει τα επιχειρήματα. Το 'τίποτα' στο οποίο αναφέρεται είναι στην πραγματικότητα προσδιορίσιμο. Θα μπορούσε ίσως καλύτερα να οριστεί ως 'κενό', που είναι αυτό το οποίο έρχεται ως αποτέλεσμα όταν κάποιος εφαρμόζει την κβαντική θεωρία στον ίδιο το χωρόχρονο. Είναι τόσο τίποτα όσο μπορεί να είναι το τίποτα. Το κενό αυτό μπορεί να περιγραφεί μαθηματικά. Έχει μια ρητή κυματοσυνάρτηση. Το κενό αυτό είναι το ισοδύναμο της κβαντικής βαρύτητας του κβαντικού κενού στη θεωρία κβαντικού πεδίου.
Ο Krauss περιγράφει ακόμα το πώς η κοσμολογία προτείνει ένθερμα πως υπάρχει ένα πολύ-σύμπαν (multiverse) στο οποίο το δικό μας σύμπαν είναι απλώς ένα μέλος. Έτσι, το πραγματικό ζήτημα δεν είναι το πώς προήλθε το δικό μας συγκεκριμένο σύμπαν, αλλά πώς προέκυψαν και από πού προήλθαν τα πολλαπλά σύμπαντα. Η ερώτηση αυτή έχει μια εύκολη απάντηση: το πολύ-σύμπαν είναι αιώνιο. Έτσι, εφόσον πάντα υπήρχε, δε χρειάζεται να έχει προέλθει από κάτι.
Ο Albert όμως δεν έχει ικανοποιηθεί σχετικά με το εάν ο Krauss έχει απαντήσει τη θεμελιώδη ερώτηση: Γιατί υπάρχει κάτι παρά τίποτα, δηλαδή, το ον παρά το μη ον; Και πάλι, υπάρχει μια απλή ανταπάντηση: Γιατί θα έπρεπε το τίποτα, ασχέτως με το πώς προσδιορίζεται, να είναι η προεπιλεγμένη (στάνταρ) κατάσταση 'ύπαρξης' και όχι το κάτι; Και, για να μπει και η θρησκεία στο όλο σχήμα, κάποιος θα μπορούσε να ρωτήσει: Γιατί να υπάρχει ο Θεός και όχι το τίποτα; Από τη στιγμή που οι θεολόγοι δηλώνουν ότι υπάρχει Θεός (ως αντίθεση με το τίποτα), δεν μπορούν να ρωτούν έναν κοσμολόγο γιατί υπάρχει ένα σύμπαν (και όχι το τίποτα).
Ισχυρίζονται ότι ο Θεός είναι μια αναγκαία οντότητα. Αλλά τότε, γιατί δεν μπορεί ένα πολύ-σύμπαν χωρίς Θεό να είναι μια αναγκαία οντότητα;
Μπορεί φυσικά κανείς να επιμένει να ρωτά, γιατί υπάρχει κάτι και όχι τίποτα, όπου το τίποτα σημαίνει τη μη ύπαρξη συμπεριλαμβανομένης της απουσίας ενός Θεού. Εδώ μπορούμε τουλάχιστον να παρέχουμε μια πρόταση που βασίζεται στη γνώση που έχουμε για το κβαντικό κενό. Όπως το έθεσε ο Νομπελίστας Frank Wilczek σε ένα άρθρο του Scientific American το 1980 (The Cosmic Asymmetry Between Matter and Antimatter, S.A. 243, no.6): «το Κενό είναι ασταθές».
Μετάφραση - Απόδοση: Αμαλία Τσακίρη, για το ESOTERICA.gr
Ο φιλόσοφος David Albert δεν το δέχεται. Στους Times της Νέας Υόρκης (New York Times Book Reviews, March 25, 2012) ρωτάει, από πού προήλθαν οι ίδιοι οι νόμοι της Κβαντικής Μηχανικής. Ο Krauss παραδέχεται ότι δε γνωρίζει, αλλά προτείνει ότι μπορεί να έχουν εμφανιστεί τυχαία, στην όποια περίπτωση θα είχε αναδυθεί ένα σύμπαν σαν το δικό μας χωρίς κάποια προκαθορισμένη αιτία. Μια άλλη άποψη που υιοθετεί ο φυσικός Victor Stenger είναι ότι οι νόμοι της φυσικής έρχονται φυσικά στην ύπαρξη από τις συμμετρίες του κενού.
Ότι και να συμβαίνει, ο Albert δηλώνει πως δεν έχει σημασία ποιοι είναι οι νόμοι της φυσικής. «Δεν έχουν εμπλακεί οσοδήποτε σε ερωτήσεις σχετικά με το από πού προήλθε η στοιχειώδης ουσία, ή για το γιατί ο κόσμος θα έπρεπε να αποτελείται από τη συγκεκριμένη στοιχειώδη ουσία που αποτελείται, σε αντίθεση με κάτι άλλο ή ακόμα και με τίποτε απολύτως.»
Ο Krauss λέει ότι ο λόγος για τον οποίο μάλλον υπάρχει κάτι παρά τίποτε είναι ότι η κατάσταση του κβαντικού κενού είναι ασταθής. Όσοι κριτικάρουν τις απόψεις του από θεολογικής ή φιλοσοφικής απόψεως ισχυρίζονται ότι αυτό στο οποίο αναφέρεται δεν είναι στην πραγματικότητα 'τίποτα'. Ο Krauss απορρίπτει την κριτική και απαντάει ότι το 'τίποτα' όσων τον κριτικάρουν είναι κάποια «ασαφής και ασθενώς προσδιορισμένη» καθώς επίσης «διανοητικώς χρεωκοπημένη» έννοια της «μη ύπαρξης». Ο Albert όμως επιμένει, ότι o Krauss είναι απόλυτα λάθος και οι θρησκευτικοί και φιλοσοφικοί επικριτές του έχουν εντελώς δίκιο.»
Στην πραγματικότητα, το βιβλίο του Krauss είναι μια καλή εισαγωγή στις τελευταίες εξελίξεις της κοσμολογίας για ένα άτομο που του αρέσει να ερευνά το συγκεκριμένο γνωστικό πεδίο. Εάν δεν σας βρίσκουν σύμφωνους οι φιλοσοφικές ή θεολογικές απόψεις του Krauss, θα μπορούσατε ούτως ή άλλως να διαβάσετε το βιβλίο γιατί οι απόψεις που κατατίθενται εκεί είναι αντιπροσωπευτικές των φυσικών σωματιδίων και των κοσμολόγων. Για να μπορεί να αμφισβητήσει κανείς κάποιες ιδέες, καλό θα ήταν να γνωρίζει που βασίζονται.
Σαφώς, δεν υπάρχει κάποια συμφωνία μεταξύ των Ακαδημαϊκών σχετικά με το πώς μπορεί να προσδιοριστεί το 'τίποτα'. Μπορεί να είναι και αδύνατο. Για να προσδιορίσεις το 'τίποτα' θα πρέπει να του αποδώσεις κάποια συγκεκριμένη ιδιότητα, αλλά τότε, εάν έχει ιδιότητα δεν είναι τίποτα!
Ο Krauss δείχνει ότι το σύμπαν μας θα μπορούσε να έχει προέλθει με φυσικό τρόπο χωρίς να καταστρατηγεί οποιονδήποτε γνωστό νόμο της φυσικής. Αν και αυτό είναι ήδη γνωστό εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα, ο Krauss εκσυγχρονίζει τα επιχειρήματα. Το 'τίποτα' στο οποίο αναφέρεται είναι στην πραγματικότητα προσδιορίσιμο. Θα μπορούσε ίσως καλύτερα να οριστεί ως 'κενό', που είναι αυτό το οποίο έρχεται ως αποτέλεσμα όταν κάποιος εφαρμόζει την κβαντική θεωρία στον ίδιο το χωρόχρονο. Είναι τόσο τίποτα όσο μπορεί να είναι το τίποτα. Το κενό αυτό μπορεί να περιγραφεί μαθηματικά. Έχει μια ρητή κυματοσυνάρτηση. Το κενό αυτό είναι το ισοδύναμο της κβαντικής βαρύτητας του κβαντικού κενού στη θεωρία κβαντικού πεδίου.
Ο Krauss περιγράφει ακόμα το πώς η κοσμολογία προτείνει ένθερμα πως υπάρχει ένα πολύ-σύμπαν (multiverse) στο οποίο το δικό μας σύμπαν είναι απλώς ένα μέλος. Έτσι, το πραγματικό ζήτημα δεν είναι το πώς προήλθε το δικό μας συγκεκριμένο σύμπαν, αλλά πώς προέκυψαν και από πού προήλθαν τα πολλαπλά σύμπαντα. Η ερώτηση αυτή έχει μια εύκολη απάντηση: το πολύ-σύμπαν είναι αιώνιο. Έτσι, εφόσον πάντα υπήρχε, δε χρειάζεται να έχει προέλθει από κάτι.
Ο Albert όμως δεν έχει ικανοποιηθεί σχετικά με το εάν ο Krauss έχει απαντήσει τη θεμελιώδη ερώτηση: Γιατί υπάρχει κάτι παρά τίποτα, δηλαδή, το ον παρά το μη ον; Και πάλι, υπάρχει μια απλή ανταπάντηση: Γιατί θα έπρεπε το τίποτα, ασχέτως με το πώς προσδιορίζεται, να είναι η προεπιλεγμένη (στάνταρ) κατάσταση 'ύπαρξης' και όχι το κάτι; Και, για να μπει και η θρησκεία στο όλο σχήμα, κάποιος θα μπορούσε να ρωτήσει: Γιατί να υπάρχει ο Θεός και όχι το τίποτα; Από τη στιγμή που οι θεολόγοι δηλώνουν ότι υπάρχει Θεός (ως αντίθεση με το τίποτα), δεν μπορούν να ρωτούν έναν κοσμολόγο γιατί υπάρχει ένα σύμπαν (και όχι το τίποτα).
Ισχυρίζονται ότι ο Θεός είναι μια αναγκαία οντότητα. Αλλά τότε, γιατί δεν μπορεί ένα πολύ-σύμπαν χωρίς Θεό να είναι μια αναγκαία οντότητα;
Μπορεί φυσικά κανείς να επιμένει να ρωτά, γιατί υπάρχει κάτι και όχι τίποτα, όπου το τίποτα σημαίνει τη μη ύπαρξη συμπεριλαμβανομένης της απουσίας ενός Θεού. Εδώ μπορούμε τουλάχιστον να παρέχουμε μια πρόταση που βασίζεται στη γνώση που έχουμε για το κβαντικό κενό. Όπως το έθεσε ο Νομπελίστας Frank Wilczek σε ένα άρθρο του Scientific American το 1980 (The Cosmic Asymmetry Between Matter and Antimatter, S.A. 243, no.6): «το Κενό είναι ασταθές».
Μετάφραση - Απόδοση: Αμαλία Τσακίρη, για το ESOTERICA.gr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου