Το πρόβλημα:
Προσπαθήστε να ενώσετε και τις εννέα αυτές τελείες με μονάχα τέσσερις ευθείες γραμμές χωρίς να σηκώσετε το μολύβι ή να ξαναπεράσετε πάνω από μια γραμμή.
Σας φαίνεται δύσκολο; Δεν είσαστε οι μόνοι. Ένας αιώνας ψυχολογικής έρευνας δείχνει πως κάτω από εργαστηριακές συνθήκες, ο αναμενόμενος βαθμός επίλυσης του προβλήματος των 'εννέα τελείων' είναι 0 τοις εκατό. Πολλοί άνθρωποι συνεχίζουν να δυσκολεύονται να λύσουν το πρόβλημα και μετά την αναφορά βοηθητικών υπαινιγμών, την επιμήκυνση του διαθέσιμου χρόνου επίλυσης και την παροχή μέχρι και 100 ευκαιριών να δοκιμάσουν. Στην προηγούμενη έρευνά τους, ο Allan Snyder και οι συνεργάτες του βρήκαν ότι ο ερεθισμός του εγκεφάλου οδηγεί σε αύξηση της οξυδέρκειας. Οι Richard Chi και Allan Snyder αναρωτήθηκαν, εάν ο ηλεκτρικός ερεθισμός που εφαρμόζουν στις έρευνές τους θα βελτίωνε την επίδοση σε ένα σχεδόν άλυτο πρόβλημα, εν προκειμένω στο πρόβλημα με τις εννέα τελείες.
Έδωσαν σε 28 υγιείς δεξιόχειρες συμμετέχοντες (ηλικίας 19 έως 63 ετών) το πρόβλημα με τις εννέα τελείες για να το λύσουν. Πριν από την εγκεφαλική διέγερση, κανείς από τους συμμετέχοντες δεν έλυσε το πρόβλημα. Στη συνέχεια χρησιμοποίησαν διακρανιακό ηλεκτρικό ερεθισμό (tDCS transcranial direct current stimulation), κάτι που αποτελεί μια ασφαλή και μη παρεμβατική τεχνική που μπορεί να αυξήσει ή να μειώσει την φλοιώδη ευερεθιστότητα και την αυθόρμητη νευρωνική πυροδότηση σε στοχευμένες περιοχές. Συγκεκριμένα, ταυτόχρονα μείωσαν την ευερεθιστότητα στον αριστερό πρόσθιο κροταφικό λοβό ενώ συγχρόνως αύξησαν την ευερεθιστότητα στον δεξιό πρόσθιο κροταφικό λοβό.
Μετά από 10 λεπτά εφαρμογής πλευρικού διακρανιακού ηλεκτρικού ερεθισμού, περισσότερο από το 40 τοις εκατό των συμμετεχόντων έλυσαν σωστά το πρόβλημα. Για αντιπαραβολή, οι επιστήμονες τοποθέτησαν σπογγώδη ηλεκτρόδια στις ίδιες θέσεις σε 11 άλλους συμμετέχοντες, αλλά έκλεισαν το ηλεκτρικό ρεύμα μετά από 30 δευτερόλεπτα. Έτσι, αυτή η ομάδα ελέγχου είχε την ίδια εμπειρία με αυτούς που δέχτηκαν τον πραγματικό ερεθισμό, αλλά στην πραγματικότητα δεν υπήρξε παρέμβαση στον εγκέφαλό τους. Κανείς από την ομάδα αυτή δεν έλυσε το πρόβλημα κατά τη διάρκεια του πειράματος.
Η πιθανότητα να προέκυψαν τα παραπάνω αποτελέσματα λόγω τύχης είναι μηδαμινή (υπολογίζεται ότι είναι 1 στις 10.000). Οι ερευνητές συνδύασαν τα αποτελέσματά τους που συνέλεξαν από πολλές έρευνες τους προηγούμενους οκτώ μήνες και βρήκαν ότι κανένας από 29 άτομα που συμμετείχαν στη συνθήκη ελέγχου δεν κατάφεραν να λύσουν το πρόβλημα, τη στιγμή που 14 από 33 άτομα που δέχτηκαν πραγματικά tDCS το έλυσαν. Η πιθανότητα να συνέβη κάτι τέτοιο λόγω τύχης είναι 1 στο δισεκατομμύριο.
Γιατί είχε ο ερεθισμός αυτών των εγκεφαλικών περιοχών ένα τέτοιο αποτέλεσμα; Ο αριστερός πρόσθιος κροταφικός λοβός είναι συνδεδεμένος με γνωσιακές δεξιότητες που καθοδηγούνται από τον σχηματισμό υποθέσεων, ενώ η αντίστοιχη δεξιά περιοχή συνδέεται με οξυδέρκεια και καινοτομία. Μια πιθανότητα είναι ότι με την μείωση της κυριαρχίας του αριστερού ημισφαιρίου, η συσκευή ερεθισμού μείωσε την τάση να βλέπει ο συμμετέχων τις εννέα τελείες ως ένα τετράγωνο με συγκεκριμένα άκαμπτα όρια. Με άλλα λόγια, ο εγκεφαλικός ερεθισμός βοήθησε τους συμμετέχοντες να σκεφτούν πραγματικά 'έξω από το κουτί'.
Υπάρχουν φυσικά και άλλες ερμηνείες των προαναφερθέντων ευρημάτων, όπως αναγνωρίζουν οι ίδιοι οι ερευνητές, αλλά τα αποτελέσματά τους είναι συμβατά με έναν αριθμό διαφορετικών μελετών που έχουν γίνει από πολλούς άλλους επιστήμονες. Ο Bruce Miller και οι συνεργάτες του βρήκε ότι άνθρωποι με παράνοια στον πρόσθιο κροταφικό λοβό έδειξαν αυθόρμητα δημιουργικά και καλλιτεχνικά ταλέντα που δεν είχαν επιδείξει στο παρελθόν. Ίσως η παράνοια να απενεργοποίησε κάποιους από τους τυπικούς ανασταλτικούς μηχανισμούς και να επέτρεψε να βγουν στην επιφάνεια πιο διαισθητικές τάσεις από το δεξί τμήμα του εγκεφάλου. Σε κάποιες άλλες έρευνες που έκανε ο Darold Treffert με άτομα που έπασχαν από το σύνδρομο του Σαβάντ (Savant Syndrome, η κατάσταση όπου συνδυάζεται μια διανοητική αναπηρία με μια ιδιαίτερη και αξιοσημείωτη διανοητική ικανότητα) βρήκε ότι οι εξαιρετικές δεξιότητες συχνά συνδέονται με δυσλειτουργία του αριστερού πρόσθιου κροταφικού λοβού, ενώ ο Snyder και οι συνεργάτες του βρήκαν ότι μπορούν να προκαλέσουν δεξιότητες τύπου Σαβάντ με τη χρήση tDCS.
Τέλος, ο Roi Cohen Kadosh και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης χρησιμοποίησαν διακρανιακό μαγνητικό ερεθισμό (transcranial magnetic stimulation, tMS) για να απενεργοποιήσουν τμήματα του εγκεφάλου που συνδέονται με τον μαθηματικό συλλογισμό (τον δεξί βρεγματικό λοβό για την ακρίβεια). Όταν το έκαναν αυτό, οι συμμετέχοντες μόλις που μπορούσαν να αντιληφθούν μαθηματικές έννοιες. Εντυπωσιακό ήταν το γεγονός ότι κατάφεραν να επιτύχουν και το αντίθετο αποτέλεσμα. Όταν εφάρμοσαν tDCS στο ίδιο τμήμα του εγκεφάλου και συγχρόνως χρησιμοποίησαν το αντίθετο ρεύμα για να μειώσουν την ευερεθιστότητα στον αριστερό βρεγματικό φλοιό, οι συμμετέχοντες έκαναν μαθηματικούς υπολογισμούς ταχύτερα από όσους είχαν λάβει ερεθισμό τύπου πλασέμπο (υποτιθέμενος ερεθισμός που χρησιμοποιείται για τη συνθήκη ελέγχου του πειράματος). Όταν τους έγινε έλεγχος μετά από έξι μήνες, αυτοί που είχαν δεχτεί τον πραγματικό ερεθισμό εξακολουθούσαν να έχουν καλύτερες επιδόσεις από εκείνους που είχαν δεχθεί το πλασέμπο.
Οι Chi και Snyder αναφέρουν ακόμα μια μελέτη περίπτωσης που είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτική. Ένας συμμετέχων στην έρευνά τους είχε αποκλειστεί από το πείραμα εξαιτίας ενός εγκεφαλικού τραυματισμού που είχε όταν ήταν περίπου 10 ετών. Δεν είχε πει στους ερευνητές σχετικά με τον τραυματισμό μέχρι που έφτασε στο εργαστήριο. Ενώ ήταν εκεί, εκδήλωσε ενδιαφέρον να προσπαθήσει να λύσει το πρόβλημα με τις εννέα τελείες. Ήταν ο μόνος συμμετέχων που είχε αποκλεισθεί από την έρευνα ο οποίος προσπάθησε να λύσει το πρόβλημα. Όπως προέκυψε, κατάφερε να το λύσει, μαζί με ένα επίσης δύσκολο και ανάλογων απαιτήσεων πρόβλημα. Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης που είχε με τους πειραματιστές εξήγησε πώς βλέπει τον κόσμο:
Οι ερευνητές αναρωτήθηκαν για το πού είχε γίνει ο εγκεφαλικός τραυματισμός του συγκεκριμένου συμμετέχοντα κι έτσι αυτός προσφέρθηκε να τους στείλει το ιατρικό του ιστορικό από πριν από 11 χρόνια. Οι ερευνητές θα πρέπει να έπεσαν από την καρέκλα τους όταν διάβασαν στη νευρολογική αναφορά ότι είχε υποστεί πολλαπλούς τραυματισμούς στο αριστερό ημισφαίριο με συγκεκριμένο κάταγμα στο αριστερό κροταφικό οστό!
Όσοι διαβάζουν την παρούσα ιστορία ίσως να αναρωτηθούν, πού θα μπορούσαν να βρουν ένα μαγικό καπέλο ηλεκτρικού ερεθισμού που θα βοηθούσε στο να σκέφτονται καλύτερα. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι μπορεί κανείς να ωφεληθεί από σύντομο και μη παρεμβατικό ερεθισμό με μηδαμινό και προσωρινό κόστος. Θεωρούν ότι ο εγκεφαλικός ερεθισμός έχει μεγαλύτερο δυναμικό για έργα όπως το πρόβλημα των εννέα τελείων. Η μέθοδος tDCS είναι ωστόσο ακόμα αρκετά αμφιλεγόμενη και χρειάζεται πολύ περαιτέρω έρευνα πριν προσπαθήσουμε να ελέγξουμε κατά το δοκούν τον εγκέφαλό μας.
Όσο για το πρόβλημα των εννέα τελειών, παρακάτω δίνεται η λύση του:
Μετάφραση - Απόδοση - Σχολιασμός: Αμαλία Τσακίρη, για το ESOTERICA.gr
Το πρόβλημα με τις εννέα τελείες
Προσπαθήστε να ενώσετε και τις εννέα αυτές τελείες με μονάχα τέσσερις ευθείες γραμμές χωρίς να σηκώσετε το μολύβι ή να ξαναπεράσετε πάνω από μια γραμμή.
Σας φαίνεται δύσκολο; Δεν είσαστε οι μόνοι. Ένας αιώνας ψυχολογικής έρευνας δείχνει πως κάτω από εργαστηριακές συνθήκες, ο αναμενόμενος βαθμός επίλυσης του προβλήματος των 'εννέα τελείων' είναι 0 τοις εκατό. Πολλοί άνθρωποι συνεχίζουν να δυσκολεύονται να λύσουν το πρόβλημα και μετά την αναφορά βοηθητικών υπαινιγμών, την επιμήκυνση του διαθέσιμου χρόνου επίλυσης και την παροχή μέχρι και 100 ευκαιριών να δοκιμάσουν. Στην προηγούμενη έρευνά τους, ο Allan Snyder και οι συνεργάτες του βρήκαν ότι ο ερεθισμός του εγκεφάλου οδηγεί σε αύξηση της οξυδέρκειας. Οι Richard Chi και Allan Snyder αναρωτήθηκαν, εάν ο ηλεκτρικός ερεθισμός που εφαρμόζουν στις έρευνές τους θα βελτίωνε την επίδοση σε ένα σχεδόν άλυτο πρόβλημα, εν προκειμένω στο πρόβλημα με τις εννέα τελείες.
Έδωσαν σε 28 υγιείς δεξιόχειρες συμμετέχοντες (ηλικίας 19 έως 63 ετών) το πρόβλημα με τις εννέα τελείες για να το λύσουν. Πριν από την εγκεφαλική διέγερση, κανείς από τους συμμετέχοντες δεν έλυσε το πρόβλημα. Στη συνέχεια χρησιμοποίησαν διακρανιακό ηλεκτρικό ερεθισμό (tDCS transcranial direct current stimulation), κάτι που αποτελεί μια ασφαλή και μη παρεμβατική τεχνική που μπορεί να αυξήσει ή να μειώσει την φλοιώδη ευερεθιστότητα και την αυθόρμητη νευρωνική πυροδότηση σε στοχευμένες περιοχές. Συγκεκριμένα, ταυτόχρονα μείωσαν την ευερεθιστότητα στον αριστερό πρόσθιο κροταφικό λοβό ενώ συγχρόνως αύξησαν την ευερεθιστότητα στον δεξιό πρόσθιο κροταφικό λοβό.
Μετά από 10 λεπτά εφαρμογής πλευρικού διακρανιακού ηλεκτρικού ερεθισμού, περισσότερο από το 40 τοις εκατό των συμμετεχόντων έλυσαν σωστά το πρόβλημα. Για αντιπαραβολή, οι επιστήμονες τοποθέτησαν σπογγώδη ηλεκτρόδια στις ίδιες θέσεις σε 11 άλλους συμμετέχοντες, αλλά έκλεισαν το ηλεκτρικό ρεύμα μετά από 30 δευτερόλεπτα. Έτσι, αυτή η ομάδα ελέγχου είχε την ίδια εμπειρία με αυτούς που δέχτηκαν τον πραγματικό ερεθισμό, αλλά στην πραγματικότητα δεν υπήρξε παρέμβαση στον εγκέφαλό τους. Κανείς από την ομάδα αυτή δεν έλυσε το πρόβλημα κατά τη διάρκεια του πειράματος.
Η πιθανότητα να προέκυψαν τα παραπάνω αποτελέσματα λόγω τύχης είναι μηδαμινή (υπολογίζεται ότι είναι 1 στις 10.000). Οι ερευνητές συνδύασαν τα αποτελέσματά τους που συνέλεξαν από πολλές έρευνες τους προηγούμενους οκτώ μήνες και βρήκαν ότι κανένας από 29 άτομα που συμμετείχαν στη συνθήκη ελέγχου δεν κατάφεραν να λύσουν το πρόβλημα, τη στιγμή που 14 από 33 άτομα που δέχτηκαν πραγματικά tDCS το έλυσαν. Η πιθανότητα να συνέβη κάτι τέτοιο λόγω τύχης είναι 1 στο δισεκατομμύριο.
Γιατί είχε ο ερεθισμός αυτών των εγκεφαλικών περιοχών ένα τέτοιο αποτέλεσμα; Ο αριστερός πρόσθιος κροταφικός λοβός είναι συνδεδεμένος με γνωσιακές δεξιότητες που καθοδηγούνται από τον σχηματισμό υποθέσεων, ενώ η αντίστοιχη δεξιά περιοχή συνδέεται με οξυδέρκεια και καινοτομία. Μια πιθανότητα είναι ότι με την μείωση της κυριαρχίας του αριστερού ημισφαιρίου, η συσκευή ερεθισμού μείωσε την τάση να βλέπει ο συμμετέχων τις εννέα τελείες ως ένα τετράγωνο με συγκεκριμένα άκαμπτα όρια. Με άλλα λόγια, ο εγκεφαλικός ερεθισμός βοήθησε τους συμμετέχοντες να σκεφτούν πραγματικά 'έξω από το κουτί'.
Υπάρχουν φυσικά και άλλες ερμηνείες των προαναφερθέντων ευρημάτων, όπως αναγνωρίζουν οι ίδιοι οι ερευνητές, αλλά τα αποτελέσματά τους είναι συμβατά με έναν αριθμό διαφορετικών μελετών που έχουν γίνει από πολλούς άλλους επιστήμονες. Ο Bruce Miller και οι συνεργάτες του βρήκε ότι άνθρωποι με παράνοια στον πρόσθιο κροταφικό λοβό έδειξαν αυθόρμητα δημιουργικά και καλλιτεχνικά ταλέντα που δεν είχαν επιδείξει στο παρελθόν. Ίσως η παράνοια να απενεργοποίησε κάποιους από τους τυπικούς ανασταλτικούς μηχανισμούς και να επέτρεψε να βγουν στην επιφάνεια πιο διαισθητικές τάσεις από το δεξί τμήμα του εγκεφάλου. Σε κάποιες άλλες έρευνες που έκανε ο Darold Treffert με άτομα που έπασχαν από το σύνδρομο του Σαβάντ (Savant Syndrome, η κατάσταση όπου συνδυάζεται μια διανοητική αναπηρία με μια ιδιαίτερη και αξιοσημείωτη διανοητική ικανότητα) βρήκε ότι οι εξαιρετικές δεξιότητες συχνά συνδέονται με δυσλειτουργία του αριστερού πρόσθιου κροταφικού λοβού, ενώ ο Snyder και οι συνεργάτες του βρήκαν ότι μπορούν να προκαλέσουν δεξιότητες τύπου Σαβάντ με τη χρήση tDCS.
Τέλος, ο Roi Cohen Kadosh και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης χρησιμοποίησαν διακρανιακό μαγνητικό ερεθισμό (transcranial magnetic stimulation, tMS) για να απενεργοποιήσουν τμήματα του εγκεφάλου που συνδέονται με τον μαθηματικό συλλογισμό (τον δεξί βρεγματικό λοβό για την ακρίβεια). Όταν το έκαναν αυτό, οι συμμετέχοντες μόλις που μπορούσαν να αντιληφθούν μαθηματικές έννοιες. Εντυπωσιακό ήταν το γεγονός ότι κατάφεραν να επιτύχουν και το αντίθετο αποτέλεσμα. Όταν εφάρμοσαν tDCS στο ίδιο τμήμα του εγκεφάλου και συγχρόνως χρησιμοποίησαν το αντίθετο ρεύμα για να μειώσουν την ευερεθιστότητα στον αριστερό βρεγματικό φλοιό, οι συμμετέχοντες έκαναν μαθηματικούς υπολογισμούς ταχύτερα από όσους είχαν λάβει ερεθισμό τύπου πλασέμπο (υποτιθέμενος ερεθισμός που χρησιμοποιείται για τη συνθήκη ελέγχου του πειράματος). Όταν τους έγινε έλεγχος μετά από έξι μήνες, αυτοί που είχαν δεχτεί τον πραγματικό ερεθισμό εξακολουθούσαν να έχουν καλύτερες επιδόσεις από εκείνους που είχαν δεχθεί το πλασέμπο.
Οι Chi και Snyder αναφέρουν ακόμα μια μελέτη περίπτωσης που είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτική. Ένας συμμετέχων στην έρευνά τους είχε αποκλειστεί από το πείραμα εξαιτίας ενός εγκεφαλικού τραυματισμού που είχε όταν ήταν περίπου 10 ετών. Δεν είχε πει στους ερευνητές σχετικά με τον τραυματισμό μέχρι που έφτασε στο εργαστήριο. Ενώ ήταν εκεί, εκδήλωσε ενδιαφέρον να προσπαθήσει να λύσει το πρόβλημα με τις εννέα τελείες. Ήταν ο μόνος συμμετέχων που είχε αποκλεισθεί από την έρευνα ο οποίος προσπάθησε να λύσει το πρόβλημα. Όπως προέκυψε, κατάφερε να το λύσει, μαζί με ένα επίσης δύσκολο και ανάλογων απαιτήσεων πρόβλημα. Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης που είχε με τους πειραματιστές εξήγησε πώς βλέπει τον κόσμο:
Εστιάζω μόνο σε ένα ειδικά πράγμα, έτσι εάν περπατάω σε ένα δωμάτιο, θα πάρω τα πράγματα μεθοδικά, ένα πράγμα κάθε φορά, δεν κοιτάζω την ολόκληρη εικόνα. Πρόσεξα τα πάντα από μόνα τους, ως μοναδικά αντικείμενα και όχι την ολόκληρη σκηνή. Ακόμα και στο γράψιμό μου, εστιάζομαι μονάχα σε ένα τμήμα. Η μακρόχρονη μνήμη μου είναι πάρα πολύ καλή. Μπορώ να ανακαλέσω οτιδήποτε έγινε όταν ήμουν 12 χρονών.
Οι ερευνητές αναρωτήθηκαν για το πού είχε γίνει ο εγκεφαλικός τραυματισμός του συγκεκριμένου συμμετέχοντα κι έτσι αυτός προσφέρθηκε να τους στείλει το ιατρικό του ιστορικό από πριν από 11 χρόνια. Οι ερευνητές θα πρέπει να έπεσαν από την καρέκλα τους όταν διάβασαν στη νευρολογική αναφορά ότι είχε υποστεί πολλαπλούς τραυματισμούς στο αριστερό ημισφαίριο με συγκεκριμένο κάταγμα στο αριστερό κροταφικό οστό!
Όσοι διαβάζουν την παρούσα ιστορία ίσως να αναρωτηθούν, πού θα μπορούσαν να βρουν ένα μαγικό καπέλο ηλεκτρικού ερεθισμού που θα βοηθούσε στο να σκέφτονται καλύτερα. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι μπορεί κανείς να ωφεληθεί από σύντομο και μη παρεμβατικό ερεθισμό με μηδαμινό και προσωρινό κόστος. Θεωρούν ότι ο εγκεφαλικός ερεθισμός έχει μεγαλύτερο δυναμικό για έργα όπως το πρόβλημα των εννέα τελείων. Η μέθοδος tDCS είναι ωστόσο ακόμα αρκετά αμφιλεγόμενη και χρειάζεται πολύ περαιτέρω έρευνα πριν προσπαθήσουμε να ελέγξουμε κατά το δοκούν τον εγκέφαλό μας.
Όσο για το πρόβλημα των εννέα τελειών, παρακάτω δίνεται η λύση του:
Μετάφραση - Απόδοση - Σχολιασμός: Αμαλία Τσακίρη, για το ESOTERICA.gr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου