Τετάρτη 22 Σεπτεμβρίου 2010

Πόσο «μιλούν» οι ακτινοβολίες στο σώμα μας;

Ολες οι πρόσφατες έρευνες έχουν βγάλει τα κινητά τηλέφωνα «λάδι» ως προς τις επιπτώσεις στον οργανισμό μας. Γιατί τότε η Σουηδία αναγνωρίζει την «ηλεκτρο-υπερευαισθησία» ως ειδική ανάγκη χρήζουσα αποζημιώσεως; Περιήγηση στις αόρατες σχέσεις της ακτινοβολίας με τα μόριά μας 
Η ακτινοβολία UVτου ήλιου είναι πολύ πιο επικίνδυνη από εκείνη των κινητών, αλλά πάντως... κάτι συμβαίνει

Γνωρίζαμε ότι, γεωφυσικά, είμαστε όλοι μας νησιώτες: Οι ήπειροι της Γης είναι μεγάλα νησιά στην παντοκρατορία των ωκεανών της. Τώρα όμως μάθαμε και ότι όλοι ζούμε σε μια απέραντη θάλασσα ακτινοβολιών. Εφέτος, ο αριθμός των κινητών τηλεφώνων που έχουν πουληθεί στον πλανήτη ξεπέρασε τα 4,5 δισεκατομμύρια! Προσθέστε σε αυτά και τα μιλιούνια οικιακών ή ιατρικών συσκευών που εκπέμπουν κάθε μορφής ηλεκτρομαγνητικά κύματα και θα σιγουρευτείτε ότι είμαστε όλοι «λουόμενοι». Το θέμα είναι πλέον αν το ιδιότυπο αυτό κολύμπι μπορεί να συνεχίσει ευχάριστα ή μας μέλλεται να πνιγούμε...
Γενικός εφησυχασμός
Η έναρξη της ανησυχίας μας δεν είναι τωρινή: Μισός αιώνας έχει περάσει από το 1960, όταν ο Αlan Frey, ένας ερευνητής της General Εlectric, αποφάνθηκε ότι και το μη ιονίζον τμήμα του φάσματος της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας μπορεί να είναι επιβλαβές. Επακολούθησαν 15 χρόνια άκαρπων ερευνών για να βρεθούν οι σχετικές ενδείξεις στην υγεία των ανθρώπων, ωσότου το αμερικανικό Πεντάγωνο ενημέρωσε τον Frey πως ή «θάβει» τις μελέτες του ή παύει να συνεργάζεται με αυτό. Τη σκυτάλη πήραν πάμπολλοι άλλοι, κυρίως ερευνητές του ιατρικού τομέα, που κατά καιρούς δημοσίευσαν πορίσματα άκρως ανησυχητικά, ιδίως όσον αφορά τη συσχέτιση των γραμμών υψηλής τάσης της ΔΕΗ αλλά και των κεραιών κινητής τηλεφωνίας με εκδήλωση καρκίνων στον εγκέφαλο. Οι επίσημοι φορείς Υγείας παγίως έκριναν τις έρευνες αυτές μη επιστημονικά τεκμηριωμένες και άρτιες, καθόσον απαιτούνταν δεκαετίες συνεχούς έκθεσης στις ακτινοβολίες για να κρίνει κανείς αν υπήρχε ή όχι επίπτωση στην υγεία του πληθυσμού. Τελικά, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, αφού μελέτησε το σύνολο των ως το 2005 ερευνών, αποφάνθηκε- με το πόρισμά του «What are the health risks associated with mobile phones and their base stations?», της 5.12.2005- ότι δεν υπάρχει εμπεριστατωμένος κίνδυνος. Στο ίδιο κατέληξε και το πόρισμα της έρευνας Ιnterphone που διεξήχθη σε 13 χώρες για λογαριασμό της Διεθνούς Υπηρεσίας Ερευνας για τον Καρκίνο (ΙΑRC) και δημοσιεύθηκε στις 17 Μαϊου 2010 στο Ιnternational Journal of Εpidemiology. Εκτοτε, οι εκπρόσωποι των τηλεπικοινωνιακών βιομηχανιών απλώς χαμογελούν ειρωνικά σε όποιον επιμένει να εκφράζει τέτοιες ανησυχίες.

Δικαίωση από τη Φυσική
Ας δούμε το γιατί υπάρχει αυτός ο υψηλός εφησυχασμός στην πλευρά των μηχανικών και ραδιοφυσικών, εξετάζοντας τα επιχειρήματα που παρέθεσε στο περιοδικό “Skeptical Ιnquirer” (τεύχος Σεπτεμβρίου 2009) ο πεπειραμένος ερευνητής στο Εθνικό Εργαστήριο Φυσικής της Ινδίας, S.Τ. Lakshmikumar:

Ολες οι ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες απαρτίζονται από φωτόνια. Η ενέργεια του καθενός από αυτά αυξάνει ενόσω αυξάνει η συχνότητα του κύματος ακτινοβολίας, σύμφωνα με τον νόμο του Ρlanck. Σε μια απλή λάμπα πυράκτωσης, η συχνότητα εκπομπής των φωτονίων είναι περίπου 5 x 1014 Ηz, άρα η ενέργειά τους είναι κοντά 2 ηλεκτρονιοβόλτ (πολλαπλασιάζουμε τη συχνότητα με 4,13 x 10-15). Η αύξηση της ισχύος του ρεύματος πολλαπλασιάζει τον αριθμό των φωτονίων, αλλά όχι την ενέργεια του καθενός τους. Δηλαδή περισσότερο φως δεν σημαίνει περισσότερη ενέργεια ανά φωτόνιο.

Ας πάμε τώρα στις περιπτώσεις του δικτύου της ΔΕΗ, του κινητού τηλεφώνου και του φούρνου μικροκυμάτων: Η τυπική συχνότητά του πρώτου είναι 60 Ηz, του δεύτερου 1 x 109 Ηz και του τρίτου 2,45 x 109 Ηz. Γίνεται αμέσως προφανές ότι χρειάζονται εκατομμύρια φωτονίων αυτών των τριών για να φθάσουν την ενέργεια των φωτονίων της απλής λάμπας! Αντίστροφα, η συχνότητα των φωτονίων που εκπέμπει το μηχάνημα ακτινογράφησης με ακτίνες Χ είναι 3 x 1017, οπότε η ενέργειά τους είναι χιλιαπλάσια εκείνων της απλής λάμπας! Ας δούμε τώρα τον τρόπο με τον οποίο ένα φωτόνιο μπορεί να αλληλεπιδράσει με άτομα ή μόρια. Μόνο τα ηλεκτρόνια των μορίων ή ατόμων μπορούν να απορροφήσουν την ενέργεια που κουβαλούν τα φωτόνια. Η μοναδική ακτινοβολία που μπορούν να απορροφήσουν οι πυρήνες των ατόμων είναι οι ακτίνες γάμμα, αλλά δεν συζητούμε εδώ για τέτοιου είδους ενέργεια. Εστω λοιπόν ότι έχουμε ακτινοβολία με φωτόνια ενέργειας 1-3 eV (ηλεκτρονιοβόλτ). Αυτή η ενέργεια είναι αρκετή για να σπάσει τους δεσμούς μεταξύ των ατόμων σε ένα μόριο, αλλά μόνον όταν προέρχεται από υπεριώδη και όχι απλά ορατά φωτόνια. Το γνωρίζουμε αυτό και από τις αλοιφές που αναγκαζόμαστε να βάζουμε το καλοκαίρι, για να προστατευθούμε από την υπεριώδη ακτινοβολία του Ηλιου. Τα φωτόνια του ορατού φάσματος του φωτός δεν μπορούν να επιτύχουν τόσο βλαβερή διείσδυση καθώς ανακλώνται από το δέρμα μας.  
Θα χρειαζόταν... λέιζερ! 
Το ερώτημα που μπορεί να θέσει τώρα κανείς είναι αν τα φωτόνια από πηγές χαμηλής ακτινοβολίας- όπως οι υπό εξέταση της ΔΕΗ, των οικιακών συσκευών και των κινητών- μπορούν να δράσουν συνδυαστικά. Για παράδειγμα, αν δύο φωτόνια απορροφηθούν από το ίδιο μόριο κυττάρου μας, έχοντας συνεισφέρει εξ ημισείας την ενέργειά τους. Θεωρητικά αυτό είναι εφικτό, αλλά στην πράξη υπάρχει ένα μεγάλο εμπόδιο: η διαδικασία απορρόφησης ενός φωτονίου από ένα άτομο διαρκεί κάτι λιγότερο από ένα νανοδευτερόλεπτο, άρα τα δύο φωτόνια πρέπει να προλάβουν να δράσουν σε αυτόν τον πολύ σύντομο χρόνο. Εργαστηριακά αυτό επιτυγχάνεται, κατά τη δημιουργία ακτίνων λέιζερ. Στις ακτίνες λέιζερ, τα φωτόνια δημιουργούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα και ταξιδεύουν στην ίδια κατεύθυνση. Ακόμη και τότε, όμως, μόνον ένα φωτόνιο ανά εκατομμύριο συμβάλλει στη διαδικασία. Στις περιπτώσεις των καλωδίων της ΔΕΗ και των κινητών τηλεφώνων τα φωτόνια κινούνται ανεξάρτητα το ένα από το άλλο και ποτέ δεν παρελαύνουν σε πορεία ακτίνας λέιζερ. Οσο για τους φούρνους μικροκυμάτων, θα μπορούσαν να σπάσουν τη δομή ατόμων μόνον αν αντί για δύο φωτόνια έστελναν ταυτόχρονα περίπου 1.000 από αυτά στο ίδιο κύτταρο.

Εκείνο που δέχεται η φυσική ότι μπορεί να προξενήσει η εκπομπή χαμηλής ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας δεν είναι το σπάσιμο ή το λύγισμα ατομικών δεσμών αλλά η περιστροφή των μορίων. Στον φούρνο μικροκυμάτων, η συχνότητα έχει επιλεχθεί ώστε να είναι ικανή να περιστρέψει τα άτομα του νερού. Ετσι, όταν σκάει για παράδειγμα το ποπ κορν, δεν είναι τα μόρια του ποπ κορν που αντέδρασαν στα μικροκύματα, αλλά τα εγκλωβισμένα μόρια νερού που περιστράφηκαν, ανέβασαν τη θερμοκρασία, έγιναν ατμός και... εξερράγη ο σπόρος. Το πιάτο δεν ζεσταίνεται αφ΄ εαυτού από τα μικροκύματα, αλλά μόνο στον βαθμό που έρχεται σε επαφή με τους καυτούς υδρατμούς. Οσο για τα μόρια του ανθρώπινου σώματος, τα περισσότερα είναι πολυμερή, οπότε δεν μπορούν να περιστραφούν από χαμηλή ακτινοβολία. Μόνο το νερό που εμπεριέχει το σώμα μας και τα όποια πολύ μικρά μόρια μπορούν να περιστραφούν, αλλά για να μας συμβεί αυτό θα έπρεπε ή η ακτινοβολία που δεχόμαστε να είναι πολύ ισχυρότερη και επίμονη ή να είναι εστιασμένη. Με άλλα λόγια, θα κινδυνεύαμε όντως αν τα κινητά μας τηλέφωνα είχαν κεραίες ραδιοτηλεσκοπίων, αλλά... ευτυχώς δεν έχουν!


Πηγή

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου